“Τα τελευταία 6 χρόνια περίπου, δουλεύω με σπασμένα και ανεπιθύμητα πορσελάνινα αντικείμενα”.
Της Χριστίνας Πολυκάρπου
Η Λιάνα Παττίχη γεννήθηκε στη Κύπρο και ζει στο Λονδίνο από το 1980. Αφού αρχικά εκπαιδεύτηκε σαν σχεδιάστρια εσωτερικών χώρων, παρακολούθησε σχεδιασμό κοσμήματος στο Πανεπιστήμιο του Middlesex. Ξεπερνώντας τα όρια του τι μπορεί να επιτευχθεί με το σμάλτο σαν υλικό, η Λιάνα Παττίχη έχει αναπτύξει μία προσωπική καινοτόμο τεχνική εφαρμογής του σμάλτου σε κινούμενη βάση όπως η αλυσίδα. Αυτό που την ξεχωρίζει είναι η ιδιαίτερη ματιά που έχει αφού εκφράζεται κατά κύριο λόγο μέσα από την κατασκευή πρωτότυπων και μοναδικών κοσμημάτων.
Πώς και ποτέ γεννήθηκε η επιθυμία σας να ασχοληθείτε με το κόσμημα;
Πάντα ήμουν ανήσυχη δημιουργικά, αναζητώντας συνεχώς καινούργιες προκλήσεις στη ζωή μου! Το background μου είναι στο σχέδιο εσωτερικών χώρων. Το 2002, ωστόσο, αποφάσισα ότι χρειαζόμουν αλλαγή. Πάντα μου άρεσε να φτιάχνω πράγματα στο χέρι και είχα ένα πάθος για τα κοσμήματα. Εκείνη την εποχή βοηθούσα τον γιο μου με το χαρτοφυλάκιό του για να σπουδάσει αρχιτεκτονική στο AA, οπότε άρχισα να κοιτάζω μαθήματα για τον εαυτό μου. Πέρασα έναν ολόκληρο χρόνο προετοιμάζοντας το χαρτοφυλάκιό μου. Τελικά, μου προσφέρθηκε μια θέση στο Πανεπιστήμιο Middlesex για ένα 4ετές BA από το οποίο αποφοίτησα το 2007 με άριστα.
Ποια υλικά προτιμάτε και γιατί;
Αν και έχω πειραματιστεί και δουλέψει με διάφορα υλικά, μου αρέσει να δουλεύω με το σμάλτο. Μετά από πολλούς πειραματισμούς, ανακάλυψα έναν τρόπο να το κάνω σε μια κινητή βάση σαν αλυσίδα. Αυτή η τεχνική μου έχει γίνει σήμα κατατεθέν για την οποία έγινα αρχικά γνωστή στο χώρο του κοσμήματος. Η τεχνική μου είναι πρωτοποριακή και δίνει στα κομμάτια μου μια μοναδική οργανική αίσθηση με έναν πλούτο στην υφή που λατρεύω. Τα τελευταία 6 χρόνια περίπου, δουλεύω με σπασμένα και ανεπιθύμητα πορσελάνινα αντικείμενα τα οποία μεταμορφώνω σε κοσμήματα. Μου αρέσει να δουλεύω με την ιδέα ότι μπορώ να αναβαθμίζω και να δίνω νέα ζωή σε κάτι που είναι ανεπιθύμητο και απορριπτέο κάνοντας το κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί ξανά όμορφο ή επιθυμητό.
Από που αντλείται έμπνευση για τα κοσμήματα σου;
Αντλώ έμπνευση από πράγματα που αγαπώ ή με ιντριγκάρουν. Αντιμετωπίζω την κάθε μέρα σαν πηγή ευκαιρίας και έμπνευσης. Στοιχεία της ελληνοκυπριακής μου κληρονομιάς, ένα ενδιαφέρον κτίριο ή σχήμα, μια υφή, η φύση ακόμα και αποσπάσματα ή φιλοσοφικές ιδέες πίσω από πράγματα, αποτελούν ανεξάντλητες πηγές έμπνευσης για μένα. Ό,τι βλέπω και βρίσκω ενδιαφέρον φυλάγεται σαν εικόνα την οποία ανακαλώ όταν αρχίζω να εργάζομαι.
Πώς εξελίσσετε ένα σχέδιο από την ιδέα στην υλοποίηση…
Δεν προσχεδιάζω ποτέ. Μπορεί να έχω μια γενική ιδέα για το τι θέλω να δημιουργήσω, αλλά συνήθως το υλικό με το οποίο δουλεύω, είτε αυτό είναι σμάλτο είτε θραύσματα πορσελάνης υπαγορεύει πάντα το σχέδιο καθώς δημιουργώ. Από αυτή την άποψη, η διαδικασία είναι πολύ οργανική, καθώς τίποτα δεν είναι προδιαγεγραμμένο και το τελικό αποτέλεσμα είναι πάντα μια έκπληξη για μένα.
Ποιες είναι οι διαφορές που βλέπετε στην παραδοσιακή τέχνη με σύγχρονα υλικά στη δημιουργία σας;
Δεν υπάρχει πραγματική σύγκριση όσον αφορά τις παραδοσιακές τεχνικές και τις τεχνικές που ακολουθώ στην κατασκευή των κοσμημάτων μου. Παράδειγμα, όταν δούλευα με σμάλτο, πάντα προσπαθούσα να ξεπεράσω τα προκαθορισμένα όρια με το υλικό, με αποτέλεσμα να εφεύρω μια τεχνική σύντηξης του σε μια κινητή βάση όπως η αλυσίδα.
Η μέθοδος που ακολουθώ δεν είναι τόσο ‘περιοριστική’ όσο οι παραδοσιακές μέθοδοι σμάλτου και τα αποτελέσματα δεν καθοδηγούνται από τη δημιουργία μιας τέλειας διακοσμητικής επισμαλτωμένης επιφάνειας, αλλά είναι πιο ελεύθερη και οργανική και τα αποτελέσματα είναι για μένα πολύ πιο ελκυστικά.
Υπάρχει κάποιο θέμα ή ιστορία πίσω από τα σχέδιά σας που θα θέλετε να μοιραστείτε;
Το 2012, ήμουν η invited artist στο Joya Barcelona, αφού είχα κερδίσει το πρώτο βραβείο την προηγούμενη χρονιά. Έτυχε να είναι εκεί η Ursula Newman curator του Museum of Art and Design (MAD Museum) της Νέας Υόρκης. Της άρεσε πολύ ένα από τα κολιέ μου με σμάλτο εμπνευσμένο από τα γραμμικά πατρόν παραδοσιακών Ελληνικών Φορεσιών και το οποίο κατέληξε να είναι τώρα στο Permanent Collection του μουσείου.
Από τον περασμένο Δεκέμβρη δε, μία πορσελάνινη καρφίτσα μου από την συλλογή ‘To Mend my Broken Heart’ βρίσκεται στο Permanent Collection του Rhode Island State Design Museum (RISD Museum).
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που καθιστούν τα κοσμήματά σας ξεχωριστά και μοναδικά;
Τα κοσμήματά μου είναι γεμάτα αντιφάσεις. Προκαλούν την περιέργεια, τροφοδοτούν και εκφράζουν τη φαντασία του χρήστη και προκαλούν διάλογο με τον παρατηρητή. Εκφράζουν την ανάγκη να βρουν την πολυτιμότατα σε απρόβλεπτα υλικά, τα οποία, όπως πολλές άλλες μορφές τέχνης, έχουν επίσης μια ιστορία να πουν.
