Αναλυτικά όλες οι εκδηλώσεις.
Η Λεβέντειος Πινακοθήκη όρισε σαν στόχο για το 2022 και συνεχίζει και το 2023 να αναδείξει τον σημαντικό ρόλο της τέχνης στη ψυχική υγεία και τα μοναδικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει σε φορείς και κοινωνικές ομάδες που μέχρι τώρα δεν έχουμε αναλογιστεί. Η τέχνη αποτελεί και μπορεί να διαδράσει ως ένα ακόμα μέσο για ευεργετική επίδραση στην ψυχική υγεία όλων των ανθρώπων.
Για το σκοπό αυτό ο βασικός πυρήνας των εκδηλώσεων της Λεβεντείου Πινακοθήκης για το 2022 και 2023 επικεντρώνεται κυρίως στον τομέα αυτό με τις πιο κάτω δράσεις:
#1. Πρόγραμμα εικαστικής ψυχοθεραπείας στη Λεβέντειο Πινακοθήκη
Στόχος του προγράμματος είναι μέσα από την ομαδική εικαστική ψυχοθεραπεία και εμπλοκή με έργα τέχνης της Συλλογής της Λεβεντείου Πινακοθήκης, να προαχθεί η κοινωνική αλληλεπίδραση και αυτοέκφραση για ενίσχυση της ψυχικής υγείας και ευεξίας. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να συζητήσουν για επιλεγμένους πίνακες της Λεβεντείου Πινακοθήκης και στη συνέχεια να δημιουργήσουν δικά τους έργα τα οποία θα διεργάστηκαν με στόχο το μοίρασμα των κοινών εμπειριών και συναισθημάτων.
Με τις εικαστικές ψυχοθεραπεύτριες Μαρίνα Ιωάννου και Ελένη Πετρίδου Μπουρίτη (MA, MSc Art Psychotherapy).
#2. Διαλογισμός με την τέχνη και συνεργασία με τον οργανισμό Caritas
Πώς ένα έργο τέχνης μπορεί να βοηθήσει να γαληνέψουμε την ψυχή μας και να ξαναχτίσουμε τις σκέψεις μας; Να ξυπνήσουμε τις αισθήσεις μας και να νιώσουμε χαρά και ικανοποίηση; Ένας διαλογισμός που θα βασίζεται και θα εμπνέεται από τους πίνακες της Λεβεντείου Πινακοθήκης είναι ιδανικός για να αφεθεί κανείς στη μαγεία της τέχνης και να μεταφερθεί σε έναν κόσμο όπου η δύναμη και το φως της ψυχής μας καθοδηγούν σε μια καινούργια πραγματικότητα όπως εμείς την επιθυμούμε. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος δίνεται η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να μάθουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον πίνακα και να ακολουθήσουν έναν σύντομο καθοδηγούμενο διαλογισμό εμπνευσμένο κάθε φορά από διαφορετικό έργο.
To συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι ανοιχτό για το κοινό και οποιοσδήποτε μπορεί να το παρακολουθήσει κατόπιν κράτησης.
Εντούτοις, θέλοντας να δώσει πρόσβαση στην τέχνη ακόμα και σε κοινωνικές ομάδες που ίσως να μην είχαν ανάλογες ευκαιρίες στο παρελθόν, η Λεβέντειος Πινακοθήκη συνεργάζεται με τον οργανισμό Caritas και το πρόγραμμα “Διαλογισμός με την Τέχνη” προσφέρεται δωρεάν κάθε Τετάρτη σε γυναίκες που είναι είτε αιτήτριες ασύλου είτε μετανάστριες και υπήκοοι τρίτων χωρών οι οποίες αναζητούν διεθνή προστασία ή είναι αναγνωρισμένες πρόσφυγες από την Κυπριακή Δημοκρατία και προσπαθούν να ενσωματωθούν στην κοινωνία.
Εμψυχώτρια είναι η Μουσειοπαιδαγωγός της Λεβεντείου Πινακοθήκης Θεοδώρα Δημητρίου
#3. Συνταγογραφημένες επισκέψεις ασθενών του American Medical Center στη Λεβέντειο Πινακοθήκη
Σύμφωνα με παγκόσμιες μελέτες, η επαφή με την τέχνη συμβάλλει στην αποθεραπεία πολλών ασθενειών, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο καρκίνος, οι οποίες προκαλούν επιπλέον στρες στους ασθενείς, ενώ βοηθά άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της αποθεραπείας, να επανέλθουν στους κανονικούς ρυθμούς της καθημερινότητας τους.
Το American Medical Center αγκάλιασε αμέσως την πρόταση της Λεβεντείου Πινακοθήκης και αναλαμβάνει άμεσα μια πρωτοπόρο δράση με στόχο την ευημερία των ασθενών του.
Συγκεκριμένα, οι ασθενείς του American Medical Center, μπορούν να επισκέπτονται δωρεάν τη Λεβέντειο Πινακοθήκη, κατόπιν παραπεμπτικού από τον γιατρό τους, το οποίο θα φέρει την ονομασία “Μουσειακό Παραπεμπτικό”. Η τέχνη ως συνταγογραφούμενο “φάρμακο” είναι μια μέθοδος, η οποία εφαρμόστηκε σε ορισμένα μουσεία στο εξωτερικό και οι θεραπευτικές της ιδιότητες και η αξία της ως εργαλείο θεραπείας, αναγνωρίζεται πλέον από πολλά ιατρικά κέντρα.
Οι συνταγογραφημένες επισκέψεις αποτελούν το πρώτο βήμα για τη διεύρυνση της συνεργασίας ανάμεσα στο American Medical Center και τη Λεβέντειο Πινακοθήκη, με την εφαρμογή της “Εικαστικής Θεραπείας”, δηλαδή τη δημιουργία ολοκληρωμένων προγραμμάτων για ομάδες ασθενών, με την παρουσία ειδικών θεραπευτών και ψυχοθεραπευτών μέσα στο Μουσείο.
#4. Ειδικές παραπεμπτικές επισκέψεις από ασθενείς του Ογκολογικού Κέτρου Τραπέζας Κύπρου.
Ασθενείς του Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου μαζί με συνοδούς ή συγγενείς τους θα μπορούν να επισκέπτονται την Πινακοθήκη και να ξεναγούνται δωρεάν στους χώρους και στις περιοδικές εκθέσεις. Στόχος η πνευματική χαλάρωση και ευεξία σε ένα χώρο γεμάτο τέχνη και όμορφες εικόνες. Η επίσκεψη στην Πινακοθήκη, συνδυάζει την αναζωογόνηση σε νέους τομείς και τον εμπλουτισμό των γνώσεων για τον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού.
#5. Συνεργασία με τη Σχολή Κωφών
Βασική αρχή της Λεβεντείου Πινακοθήκης είναι η πρόσβαση στην τέχνη να προσφέρεται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού και ιδιαίτερα η διευκόλυνση των ευπαθών ομάδων κατά τη διάρκεια της επίσκεψης τους. Με αυτό το σκεπτικό, η Λεβέντειος Πινακοθήκη συνεργάζεται με τη Σχολή Κωφών και δημιουργεί ειδικές ξεναγήσεις υπο μορφή σύντομων ταινιών στη Νοηματική. Με τις σύντομες αυτές ταινίες- ξεναγήσεις οι επισκέπτες θα μπορούν να γνωρίσουν ξεχωριστά έργα τέχνης των συλλογών της Πινακοθήκης. Ο επισκέπτης θα μπορεί σκανάροντας ένα QR code, ενσωματωμένο στην συνοδευτική λεζάντα επιλεγμένων έργων να ξεναγηθεί στο χώρο και να γνωρίσει το μεγαλείο της Ευρωπαϊκής ιστορίας της Τέχνης.
Με το ίδιο σκεπτικό, η Λεβέντειος Πινακοθήκη ξεκίνησε ήδη και τη συνεργασία με τη τη Σχολή Τυφλών και να δημιουργήσει ειδικές ετικέτες σε σύστημα Braille, καθώς και 3D outlines για επιλεγμένους πίνακες, τα οποία με τη βοήθεια της αφής θα προσφέρουν στους επισκέπτες μια ολοκληρωμένη μουσειακή εμπειρία.
#6. Συνεργασία με την Ablebook
Από το καλοκαίρι του 2023, η Λεβέντειος Πινακοθήκη συνεργάζεται με την Ablebook, μια επαναστατική εφαρμογή για ΑΜΕΑ και τηρεί όλες τις προδιαγραφές που διευκολύνουν την επίσκεψη ΑΜΕΑ στο χώρο.
#7. Αυτοτελή Βιωματικό Εργαστήριο για ενήλικες: Χαρτογράφηση σώματος και ο ρόλος της φύσης και της τέχνης στο ευ-ζην
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, με θέμα “Μουσεία, Αειφορία και Ποιότητα Ζωής” η Λεβέντειος Πινακοθήκη διοργανώνει ένα δωρεάν αυτοτελή βιωματικό εργαστήριο με θέμα ‘Χαρτογράφηση σώματος και ο ρόλος της φύσης και της τέχνης στο ευ-ζην’.
Μέσα από μια ξενάγηση σε επιλεγμένα έργα των Συλλογών της Λεβεντείου Πινακοθήκης αναδύεται προς συζήτηση το θέμα της οικολογικής καμπής αλλά και τις επιπτώσεις του στη σωματική και ψυχική υγεία.
Μετά τη ξενάγηση θα ακολουθήσει δημιουργικό εργαστήριο με τη χρήση υλικών τέχνης που θα έχει ως στόχο τον εντοπισμό και αυτο-εξερεύνηση συλλογικών δυσκολιών και διερεύνηση παραμέτρων με τους οποίους η επαφή με την τέχνη και την φύση μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά για το σώμα, την ψυχή και το μυαλό.
Το πρόγραμμα υλοποιείται μέσα από τη συνεργασία της Λεβεντείου Πινακοθήκης με τις εικαστικές ψυχοθεραπεύτριες Μαρίνα Ιωάννου και Ελένη Πετρίδου Μπουρίτη (MA, MSc Art Psychotherapy), πλήρη μέλη του Σωματείου Εικαστικών Θεραπευτών και Φίλων Κύπρου.
#8. Διάλεξη Τετάρτης (Φεβρουάριος και Μάρτιος 2023)
Ο θεσμός των Διαλέξεων της Τετάρτης επικεντρώθηκε στο θέμα της υγείας και της τέχνης.
Τον Φεβρουαρίο φιλοξενήθηκε η Διάλεξη με θέμα “ΕΜΣΤ για όλους – Εκπαιδευτικά, Κοινωνικά, Θεραπευτικά προγράμματα του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης” από την Ελισάβετ Ιωαννίδη, Επιμελήτρια Εκπαίδευσης – Εικαστική Ψυχοθεραπεύτρια στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) στην Αθήνα, η οποία παρουσίασε τόσο τα προγράμματα όσο και τα εντυπωσιακά αποτελέσματα που είχαν τα θεραπευτικά προγράμματα μέσα στο μουσείο.
Τον Μάρτιο με αφορμή τη διεθνή μέρα της γυναίκας, η Μυρτώ Χατζάκη, Επιμελήτρια της Συλλογής του Παρισιού της Λεβεντείου Πινακοθήκης, έδωσε μια διάλεξη με τίτλο “Wonder Women – το γυμνό αλλιώς” και την αφιέρωσε στη Europa Donna.
Συμπερασματικά είναι σαφές ότι η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει ως βάλσαμο για όλους. Ωστόσο στη Λεβέντειο Πινακοθήκη δόθηκε έμφαση στην πρόσβαση όλων των κοινωνικών ομάδων, ιδιαίτερα όσων δεν έχουν ανάλογες ευκαιρίες στην Κύπρο. Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια και οφείλουμε ευχαριστίες σε όλους τους οργανισμούς που αγκάλιασαν τις πιο πάνω πρωτοβουλίες.
Η Λεβέντειος Πινακοθήκη θα συνεχίσει τις δράσεις της στον τομέα της κοινωνικής προσφοράς με στόχο ο πολιτισμός και η τέχνη να είναι πλέον προσιτά σε όλους και όλες.