Ο Δρ. Νεόφυτος Χ. Δημητριάδης, στοματικός και γναθοπροσωπικός χειρουργός, εξειδικευμένος στην αισθητική χειρουργική προσώπου αναλύει όλα όσα αφορούν το ροχαλητό και την αποφρακτική άπνοια του ύπνου και σου προτείνει τους τρόπους που μπορείς να τα αντιμετωπίσεις.
Οι άνθρωποι που ροχαλίζουν δυνατά γίνονται συχνά στόχος κακών αστείων. Tο ροχαλητό όμως δεν είναι αστείο. Ενώ ένα δυνατό ροχαλητό που προκαλεί αναστάτωση είναι στην καλύτερη περίπτωση ένα κοινωνικό πρόβλημα που μπορεί να καταπονήσει τις σχέσεις για πολλούς άνδρες, γυναίκες, ακόμα και παιδιά, συχνά δυνατά ροχαλητά μπορεί να σημάνει μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή διαταραχή: αποφρακτική άπνοια του ύπνου ή ΑΑΥ.
Το ροχαλητό δεν είναι απαραίτητα άπνοια ύπνου
Υποχρεωτικά, είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση μεταξύ του ροχαλητού και της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου. Πολλοί άνθρωποι ροχαλίζουν. Υπολογίζεται ότι περίπου 30% έως 50% του πληθυσμού των ΗΠΑ ροχαλίζουν είτε τώρα είτε άλλοτε, κάποιοι από αυτούς σε σημαντικό βαθμό.
Διάβασε ακόμη – Ορθογναθική χειρουργική: Η λύση στη διόρθωση της κακής σύγκλεισης των δοντιών
Το ροχαλητό δεν είναι πάντα κατάσταση αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου (ΑΑΥ). Μερικές φορές είναι μόνο μια κοινωνική αναστάτωση. Παρόλα αυτά, ακόμα και μια κοινωνική αναστάτωση μπορεί να χρειάζεται θεραπεία και υπάρχουν αρκετές επιλογές διαθέσιμες για τα άτομα που ροχαλίζουν χρόνια.
Ορισμένες μη-ιατρικές θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν το ροχαλητό περιλαμβάνουν:
- Απώλεια βάρους.
- Αλλαγή θέσης ύπνου: επειδή έχουμε την τάση να ροχαλίζετουμε περισσότερο όταν κοιμάστε ανάσκελα, μπορεί να είναι καλύτερα να αλλάξει η στάση στο πλευρό.
- Απέφευγε το αλκοόλ, την καφεΐνη και τα βαριά γεύματα: ειδικά το διάστημα 2 ωρών πριν πας για ύπνο.
- Απέφυγε τα ηρεμιστικά: μπορεί να χαλαρώσουν τους μυς του λαιμού σου και να αυξήσεις την τάση για την απόφραξη των αεραγωγών που σχετίζονται με το ροχαλητό.
Εντοπισμός και αντιμετώπιση της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου ΑΑΥ
Σε αντίθεση με το απλό ροχαλητό, η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι μία δυνητικά απειλητική κατάσταση για τη ζωή που απαιτεί ιατρική φροντίδα. Οι κίνδυνοι από μία αδιάγνωστη ΑΑΥ περιλαμβάνουν καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή αρρυθμία, υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές παθήσεις και μειωμένη λίμπιντο. Επιπλέον, η ΑΑΥ προκαλεί υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας που μπορεί να οδηγήσει σε ατυχήματα, απώλεια παραγωγικότητας και προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρά.
Η άπνοια ύπνου είναι αρκετά κοινή. Ένας στους πέντε ενήλικες έχει τουλάχιστον ήπια άπνοια ύπνου και ένας στους 15 ενήλικες έχει τουλάχιστον μέτρια άπνοια ύπνου. Η ΑΑΥ επηρεάζει επίσης το 1% έως 3% των παιδιών. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι αεραγωγοί μπορεί να εμποδίζονται από υπερβολικό ιστό, μεγάλες αμυγδαλές ή και μεγάλη γλώσσα. Επίσης, μπορεί να συμβάλλουν στο πρόβλημα οι μύες των αεραγωγών, οι οποίοι χαλαρώνουν και καταρρέουν κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι ρινικές δίοδοι και η θέση της γνάθου.
Η διακοπή της αναπνοής ή η “άπνοια”, που προέρχεται από αυτούς τους παράγοντες ξεκινά ωθήσεις από τον εγκέφαλο για να αφυπνίσει το άτομο αρκετά και να επανεκκινήσει τη διαδικασία. Αυτός ο κύκλος επαναλαμβάνεται πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας και μπορεί να οδηγήσει σε στέρηση ύπνου και έναν αριθμό των προβλημάτων υγείας. Η υπνική άπνοια συνήθως ορίζεται ως η παρουσία περισσότερων από 30 άπνοιες κατά τη διάρκεια επτά ωρών ύπνου. Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι περίοδοι της μη αναπνοής μπορεί να διαρκέσουν για χρονικό διάστημα 60 έως 90 δευτερόλεπτα και μπορεί να επαναληφθεί μέχρι και 500 φορές τη νύχτα.
Τα συμπτώματα της άπνοιας ύπνου
Όσοι έχουν ΑΑΥ συχνά αγνοούν την κατάστασή τους και νομίζουν ότι κοιμούνται καλά. Τα συμπτώματα που συνήθως προκαλούν αυτά τα άτομα να ζητήσουν βοήθεια είναι η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας ή παράπονα για το ροχαλητό και παύσεις της αναπνοής που παρατηρούνται από το σύντροφο στο κρεβάτι. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ροχαλητό με παύσεις της αναπνοής (άπνοια), υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, λαχάνιασμα ή πνιγμό κατά τη διάρκεια του ύπνου, ανήσυχο ύπνο και πολλά άλλα.
Εάν παρουσιάζονται διάφορα συμπτώματα ΑΑΥ, είναι σημαντικό να επισκεφθείς τον Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρουργό για πλήρη εξέταση και μια ακριβή διάγνωση.
Στην πρώτη σου επίσκεψη, ο γιατρός σου θα πάρει το ιατρικό ιστορικό και θα εξετάσει τη κεφαλή και το λαιμό ψάχνοντας για προβλήματα που μπορεί να σχετίζονται με αναπνευστικά προβλήματα κατά τον ύπνο. Εάν ο γιατρός υποψιάζεται κάποια διαταραχή του ύπνου, θα πρέπει να παραπεμφθείς σε μια κλινική ύπνου, η οποία θα παρακολουθήσει τη διάρκεια της νύχτας τον ύπνο σου μέσα από ένα ειδικό τεστ που ονομάζεται Πολυυπνογραφία.
Θεραπεία της άπνοιας ύπνου
Η αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Ανάλογα με το αν η ΑΑΥ σου είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρή, ο γιατρός σου θα επιλέξει τη θεραπεία που είναι καλύτερη για εσένα.
Τροποποίηση Συμπεριφοράς: Εάν διαγνωστείς με ήπια άπνοια ύπνου, ο γιατρός σου μπορεί να προτείνει μη-ιατρικές θεραπείες που συνιστώνται για τη μείωση ροχαλητού όπως η απώλεια βάρους, να αποφεύγεις το αλκοόλ, την καφεΐνη και τα βαριά γεύματα μέσα σε δύο ώρες πριν τον ύπνο, τα ηρεμιστικά και αλλαγή θέσεων την ώρα του ύπνου. Σε ήπιες περιπτώσεις, αυτές οι πρακτικές παρεμβάσεις μπορεί να βελτιώσουν ή ακόμα και να θεραπεύσουν το ροχαλητό και την άπνοια του ύπνου.
Στοματικές Συσκευές: Εάν έχεις ήπια έως μέτρια άπνοια του ύπνου ή δεν είσαι σε θέση να χρησιμοποιείς το C-PAP, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι μια στοματική συσκευή μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία πρώτης γραμμής. Η στοματική συσκευή τοποθετείται στο στόμα τη νύχτα για να κρατήσει την κάτω γνάθο και να φέρει τη γλώσσα προς τα εμπρός. Φέρνοντας το σαγόνι προς τα εμπρός, η συσκευή ανεβάζει τη μαλακή υπερώα ή διατηρεί τη γλώσσα για να μην πέσει και πάλι στους αεραγωγούς και κλειδώσει την αναπνοή.
Χειρουργική επέμβαση για την άπνοια ύπνου
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για ορισμένους ασθενείς με ΑΑΥ. Κάθε ασθενής έχει διαφορετικό σχήμα μύτης και λαιμού, πριν από την εγχείρηση ο Στοματικός και Γναθοπροσωπικός Χειρουργός σου θα πρέπει να μετρήσει τους αεραγωγούς σε διάφορα σημεία και να ελεγχθούν για τυχόν μη φυσιολογική ροή του αέρα από τη μύτη προς τους πνεύμονες. Να είσαι βέβαιη, ο γιατρός σου έχει σημαντική εμπειρία και την απαραίτητη κατάρτιση και ικανότητα για να εκτελέσει τις ακόλουθες χειρουργικές επεμβάσεις:
Χειρουργική επέμβαση του φάρυγγα (UPPP): Εάν ο αεραγωγός καταρρέει στη μαλακή υπερώα, μια πλαστική του φάρυγγα μπορεί να είναι χρήσιμη. Η πλαστική του φάρυγγα συνήθως γίνεται σε ασθενείς που δεν μπορούν να ανεχθούν το C-PAP. Η διαδικασία της πλαστικής του φάρυγγα κονταίνει και σκληραίνει τη μαλακή υπερώα με μερική αφαίρεση της σταφυλής και μειώνοντας την άκρη της μαλθακής υπερώας.
Ανύψωση Υοειδούς οστού: Το υοειδές οστό βρίσκεται σε σχήμα U στο λαιμό πάνω από το επίπεδο του θυρεοειδούς χόνδρου (μήλο του Αδάμ), που έχει συνημμένους τους μυς της γλώσσας καθώς και άλλους μυς και μαλακούς ιστούς γύρω από το λαιμό. Η διαδικασία εξασφαλίζει το υοειδές οστό του θυρεοειδούς χόνδρου και βοηθά στη σταθεροποίηση αυτής της περιοχής του αεραγωγού.
Γενειογλωσσική Αύξηση: Η Γενειογλωσσική αναπτύχθηκε ειδικά για τη θεραπεία της αποφρακτικής άπνοιας του ύπνου και έχει σχεδιαστεί για να διευρυνθούν οι ανώτερες αναπνευστικοί οδοί. Η διαδικασία σφίγγει το μπροστινό τένοντα της γλώσσας. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται ο βαθμός της μετατόπισης της γλώσσας προς το λαιμό διευρύνοντας έτσι την αναπνευστική οδό. Αυτή η εγχείρηση διεξάγεται συχνά σε συνδυασμό με τουλάχιστον μια άλλη διαδικασία, όπως η υοειδής αναστολή.
Ορθογναθική Χειρουργική: είναι μια διαδικασία που μετακινεί χειρουργικά την άνω και κάτω γνάθο προς τα εμπρός. Καθώς μετακινηθούν τα οστά χειρουργικά, οι μαλακοί ιστοί της γλώσσας και του ουρανίσκου κινούνται επίσης προς τα εμπρός, ανοίγοντας πάλι την αναπνευστική οδό. Για μερικά άτομα, είναι η μόνη τεχνική που μπορεί να δημιουργήσει την αναγκαία δίοδο του αέρα για την επίλυση της άπνοια ύπνου.
Συζήτησε με το γιατρό σου
Η άπνοια ύπνου είναι μια σοβαρή κατάσταση και τα άτομα με αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να μην γνωρίζουν ότι έχουν πρόβλημα. Αν κάποιος κοντά σε εσένα έχει μιλήσει για το δυνατό ροχαλητό και έχει παρατηρήσει ότι συχνά ξυπνάς απότομα, λαχανιάζοντας, θα πρέπει να συμβουλευτείς το Στοματικό και Γναθοπροσωπικό Χειρουργό σου.
Ευχαριστίες στο Δρ. Νεόφυτο Χ. Δημητριάδη, στοματικό και γναθοπροσωπικό χειρουργό με εξειδίκευση στην αισθητική χειρουργική προσώπου, www.cyprusfacialsurgey.com, email: info@cyprusfacialsurgery.com, ndemetriades@cytanet.com.cy, Instagram: cyprusfacialsurgery, Facebook: Cyprus Facial Surgery, Neophytos Demetriades1
Φωτογραφία: istock
