Για το πιο σημαντικό όργανο του σώματος, την καρδιά.
Της Ολίβιας Παπαδοπούλου
Καρδιολόγος, διευθυντής καρδιολογικής κλινικής και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης, ο Δρ Ζήσης Δημητριάδης είναι ένας καταξιωμένος γιατρός που έχει διακριθεί σε Αμερική και Ευρώπη, με κορυφαία στιγμή στην καριέρα του τη βράβευσή του για το καλύτερο περιστατικό αντικατάστασης αορτικής βαλβίδας το 2016 στη Γερμανία. Παράλληλα, έχει εκπαιδεύσει το 2022επιλέχθηκε ως ένας από τους 13 Ευρωπαίους επεμβατικός καρδιολόγος για την εκπαίδευση Αμερικανών συναδέρφων του στις πιο μοντέρνες θεραπείες επεμβατικής καρδιολογίας. Αφορμή της συνάντησής μας ήταν, μεταξύ άλλων, οι καινοτόμες μέθοδοι που εφαρμόζει για την αντιμετώπιση παθήσεων της καρδιάς.
Τι σας ώθησε να γίνετε καρδιολόγος;
Πάντα με γοήτευε η καίρια σημασία που έχει αυτό το ζω τικό όργανο για τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανι σμού. Η οριστική απόφαση βέβαια πάρθηκε στα δύο τε λευταία έτη των σπουδών. Εκεί διαπίστωσα ότι η καρδιολογία είναι μια ειδικότητα που συνδυάζει τόσο τη φύση των επειγόντων περιστατικών, αλλά και περιστατικά που έχουν χρόνια πορεία. Επίσης, με γοήτευσε ο συνδυασμός της καρδιολογίας με την τεχνολογία, κάτι που βοήθησε την καρδιολογία να εξελιχθεί πάρα πολύ και να μπορεί να παρέχει μοντέρνες, μη χειρουργικές θεραπείες.
Eπιστρέψατε πριν από δύο χρόνια μετά από μακρό χρονη επαγγελματική πορεία στο εξωτερικό. Πώς σας φαίνεται αυτή η αλλαγή;
Είκοσι χρόνια παραμονής στη Γερμανία σίγουρα έχουν αφήσει το σημάδι τους στον τρόπο σκέψης, στη δουλειά, αλλά και στη νοοτροπία. Η παραμονή αυτή ήταν καθοριστική, καθότι εκεί οφείλω το επίπεδο εκπαίδευ σής μου στον επαγγελματικό τομέα, αλλά και τις άπει ρες δυνατότητες που μου δόθηκαν να έρθω σε επαφή με πρωτοπόρες τεχνολογίες, να τις μάθω και να μπορώ να τις εφαρμόσω στους ασθενείς μου. Η αλλαγή, όπως την αποκαλέσατε, ήρθε όταν πλέον έφτασα σε ένα επαγ γελματικό σημείο που ήθελα και προσπάθησα να δώσω έμφαση και στο προσωπικό κομμάτι. Ωστόσο, δεν εγκατέλειψα τη δουλειά στη Γερμανία, απλώς ο κύριος όγκος της μετατοπίστηκε στην Κύπρο, καθότι συνεχίζω να είμαι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης και να διενεργώ επεμβάσεις σε Γερμανία και Ελβετία.
Τι σημαίνει για εσάς ο τίτλος του καθηγητή επεμβατικής καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης;
Είναι μία μεγάλη τιμή και αναγνώριση που γίνεται προς το πρόσωπό μου. Πρόκειται για την επιβράβευση όλων αυτών των κόπων και των θυσιών που έγιναν σε διάρκεια πολλών ετών προκειμένου να υπάρξει αυτό το αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα, αυτή η εξέλιξη αναδεικνύει και την αμερόληπτη αξιοκρατία που υπάρχει σ’ αυτό το σύστημα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν, ως επί το πλείστον, την εμπειρία μου, την κατάρτισή μου, καθώς και το κλινικό αλλά και το επιστημονικό έργο που δημιούργησα όλα αυτά τα χρόνια.
Γνωρίζοντας και τα δύο συστήματα υγείας και βιώνοντας τις δυνατότητες αλλά και τις αδυναμίες του καθενός, πώς κρίνετε το σύστημά μας στην Κύπρο;
Το σύστημα υγείας της Κύπρου παρέχει πάρα πολλές δυνατότητες, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που προσωπικά θα τo συνέκρινα με κορυφαία κεντροευρωπαϊκά συστή ματα υγείας. Είμαι πεπεισμένος, βλέποντας την πορεία των τελευταίων χρόνων, ότι το ΓεΣΥ έχει μπει στις καρ διές των Κυπρίων και ότι στα επόμενα χρόνια θα εξελιχθεί ακόμα περισσότερο και θα προσαρμοστεί στις ανάγκες του τόπου, προσφέροντας ακόμα καλύτερες δυνατότητες στον πληθυσμό.
Εφαρμόζετε αρκετές καινοτόμες μεθόδους για την αντιμετώπιση παθήσεων της καρδιάς. Μπορείτε να μας τις αναφέρετε;
Πρόκειται για μεθόδους που μειώνουν πάρα πολύ την επικινδυνότητα επιπλοκών και γι’ αυτόν τον λόγο μπορούν να εφαρμοστούν και σε ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας ή ακόμα και σε νεαρότερα άτομα, που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να θεραπευτούν λόγω άλλων σοβαρών παθήσεων..Ως επί το πλείστον πρόκειται για θεραπείες που έχουν να κάνουν με την αντικατάσταση ή επιδιόρθωση βαλβίδων της καρδιάς όπως την αορτική, τη μιτροειδή και τη τριγλώχινα βαλβίδα. Επίσης, μαζί με την ομάδα μου εφαρμόζουμεπρωτοποριακές μεθόδους για την πρόληψη εγκεφαλικών και αντιμετώπιση αιμορραγιών από τα αντιπηκτικά φάρμακα με μία συσκευή που τοποθετούμε από το πόδι μέσα στην καρδιά, καθώς και για την αντιμετώπιση αρρυθμιών με τη χρήση ψύξης σε συγκεκριμένα σημεία της καρδιάς. Καινοτόμες μεθόδους θεραπειών εφαρμόζουμε και στην αντιμετώπιση στενώσεων των αγγείων της καρδιάς, δηλαδή της στεφανίαιας νόσου για αποφυγή εμφραγμάτων.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των θεραπειών αυτών;
Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι οι ασθενείς που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να χειρουργηθούν με τις προηγούμενες μεθόδους, πλέον, με αυτές τις μοντέρνες τεχνικές μπορούν να θεραπευτούν. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι η σημαντική μείωση των πιθανών επιπλοκών σε σύγκριση με επεμβάσεις ανοικτής καρδιάς. Η ανάρρωση είναι επίσης, πάρα πολύ σύντομη και σε κάποιες περιπτώσεις οι ασθενείς μπορούν να φύγουν από το νοσοκομείο την αμέσως επόμενη μέρα μετά το χειρουργείο.
Kαι τα μειονεκτήματά τους;
Δεν ξέρω αν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μειονέκτημα, αλλά πρόκειται για αρκετά απαιτητικές μεθόδους όσον αφορά την εμπειρία και την εκπαίδευση του γιατρού. Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν αποκτά o εκάστοτε γιατρός με βάση την ηλικία του, αλλά με τον αριθμό των περιστατικών που έχει χειριστεί, καθώς και με την εκπαίδευση που έχει λάβει. Και εδώ είναι που θεωρώ ότι η μακροχρόνια παραμονή μου στη Γερμανία, αλλά και η θέση του καθηγητή επεμβατικής καρδιολογίας μού έδωσαν τεράστιες δυνατότητες όσον αφορά την εμπειρία σ’ αυτές τις πρωτοποριακές μεθόδους.
Ποια είναι τα “μυστικά” για μια υγιή καρδιά;
Υπάρχουν πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να προσέξει κανείς για τη μείωση των κινδύνων καρδιακών παθήσεων. Για να το πω απλά, αν και είναι δύσκολο, πρέπει να αλλάξει κανείς τον τρόπο ζωής του. Κι οι λέξεις κλειδιά είναι διατροφή, άσκηση, ψυχική ηρεμία και διακοπή καπνίσματος.
Πώς μπορεί το στρες να επηρεάσει την υγεία της καρδιάς;
Το στρες είναι κάτι που δεν μπορεί να το αποφύγει κανένας στη σημερινή ζωή. Το υπερβολικό στρες βέβαια, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιά, αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση, την καρδιακή συχνότητα και τα επίπεδα φλεγμονής στο σώμα. Είναι σημαντικό να εφαρμόζουμε τεχνικές αντιμετώπισης του στρες, όπως φυσική δραστηριότητα, να βρίσκουμε χρόνο για χαλάρωση, κάνοντας πράγματα που μας ευχαριστούν κι αν είναι αναγκαίο να απευθυνθούμε και σε ψυχολόγο ή ακόμα και σε ψυχοκαρδιολόγο, μία μοντέρνα ειδικότητα στην Κεντρική Ευρώπη που πιστεύω πως σύντομα θα έρθει και στον τόπο μας.
Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για αιφνίδιους θανάτους και μάλιστα, νέων ανθρώπων ή και αθλητών. Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτό.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ο θάνατος που συμβαίνει ξαφνικά σε ένα φαινομενικά φυσιολογικό, μη άρρωστο άτομο. Στις μικρές ηλικίες κάτω των 30 ετών, αιτίες αιφνίδιου θανάτου είναι οι μυοκαρδιοπάθειες, οι αρρυθμίες και οι συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων, δηλαδή αγγείων της καρδιάς, τα οποία δεν ακολουθούν τη φυσιολογική πορεία. Οι παθήσεις αυτές είναι συνήθως κληρονομικές και το θέμα είναι ότι πολύ εύκολα μπορούν να διαγνωστούν με έναν απλό υπέρηχο και καρδιογράφημα. Σε περίπτωση που κάποιος απ’ την οικογένεια έχει κάποια τέτοια πάθηση, ο γονιδιακός έλεγχος βοηθάει πάρα πολύ να αντιληφθούμε εάν υπάρχει πρόβλημα και στα υπόλοιπα συγγενικά πρόσωπα. Σε γενικές γραμμές η πρόληψη και ειδικά ο προαθλητικός έλεγχος μπορούν να σώσουν ζωές.
Αλλάζουμε θέμα και πάμε σε κάτι που αφορά τις γυναίκες. Εμμηνόπαυση και καρδιά. Σχετίζονται αυτάτα δύο;
Πριν απαντήσω να αναφέρω ότι η εμμηνόπαυση δεν είναι πάθηση, αλλά μια φυσιολογική εξέλιξη του σώματος και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται και να γίνεται αποδεκτή ως ένα φυσιολογικό στάδιο. Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης ο μεταβολισμός της γυναίκας σχεδόν “κοιμάται”, κι αυτό έχει ως αποτέλεσματην αύξηση του σωματικού βάρους, την τάση εκδήλωσης σακχαρώδους διαβήτη και την εμφάνιση υψηλήςαρτηριακής πίεσης. Αυτές οι βασικές αλλαγές, ως γνωστόν, επηρεάζουν τα αγγεία αλλά και την καρδιά, οδηγώντας, στην έσχατη περίπτωση, σε καρδιακή ανεπάρκεια και σε καρδιακά εμφράγματα.
Μπορεί μια γυναίκα που βρίσκεται σε αυτήν τη φάσηνα κάνει κάτι για να το αντιμετωπίσει;
Μια γυναίκα σ’ αυτήν την περίοδο δεν θα αντιμετωπίσει την εμμηνόπαυση, αλλά τις πιθανές συνέπειες αυτής της φυσιολογικής εξέλιξης. Καθότι γίνονται αλλαγές στον οργανισμό και το σώμα, αυτό που πρέπει να κάνει μία γυναίκα είναι να αλλάξει τον τρόπο ζωής της, για να εξισορροπήσει αυτές τις αλλαγές. Δηλαδή να ακολουθήσει έναν σωστό τρόπο διατροφής, πλούσιο σε λαχανικά, άπαχο κρέας, ψάρι και όσπρια, να ασκείται, να διακόψει το κάπνισμα και να κάνει προληπτικούς καρδιολογικούς ελέγχους μία φορά τον χρόνο.
Ποια είναι τα σχέδιά σας στο απώτερο μέλλον;
Απώτερος στόχος για το άμεσο μέλλον είναι η ολοκλήρωση της διαδικασίας για την ανάδειξη μου από αναπληρωτή καθηγητή σε τακτικό καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης. Παράλληλα, υπάρχει και στόχος της εφαρμογής στην Κύπρο νεότερων τεχνικών που χρησιμοποιούμε στο εξωτερικό, τεχνικές κάποιες από τις οποίες ανέπτυξα με την επιστημονική μου ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης.
