Έτσι θα αναγνωρίσεις τα σημάδια για να μπορέσεις να το διαχειριστείς.
Οι συνεργάτες σου συναντιούνται σε «τυχαία» πηγαδάκια, συζητώντας με τις ώρες εκτός από εσένα; Αυτό τι σημαίνει; Ενδεχομένως η απάντηση να βρίσκεται στο mobbing. Δηλαδή το εργασιακό bullying.
Με προέλευση την αγγλική λέξη mob (παρενόχληση, εκφοβισμός) ο όρος Σύνδρομο Mobbing χρησιμοποιείται για να ορίσει το bullying στη δουλειά και στο χώρο εργασίας γενικότερα.
Η Μαρία δυσκολεύεται να ξυπνήσει το πρωί και κάθε Κυριακή βράδυ το μυαλό της είναι συνέχεια στην επόμενη μέρα στη δουλειά. Δεν αντέχει τους συναδέλφους της, τα βλέμματά τους, τις σπόντες τους και έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει πως κάποιος έχει μιλήσει αρνητικά για εκείνη στη διευθύντριά της. Παρόλα αυτά, δεν έχει απτά στοιχεία να κατηγορήσει κάποιον ευθέως γι’ αυτή την κατάσταση και αυτό την τρελαίνει και την κάνει να μην θέλει να ξαναπατήσει το πόδι της στο γραφείο. Πώς όμως να παραιτηθεί με αυτή την ανεργία γύρω της;
Αυτό το αρνητικό εργασιακό σκηνικό δεν αφορά μόνο την Μαρία αλλά θεωρείται πλέον μία νέα μορφή bullying, γνωστό ως mobbing. Το πρόβλημα με το mobbing είναι πως πρόκειται για μια πιο γενικευμένη κατάσταση σε σχέση με το bullying, που συνήθως αφορά ένα θύτη και ένα θύμα. Στην περίπτωση του mobbing είναι σαν όλοι να έχουν βάλει στο στόχαστρο έναν μόνο εργαζόμενο: τον παρενοχλούν με άμεσους ή πιο έμμεσους τρόπους, τον αφήνουν έξω από τις κοινές δραστηριότητες, τον κάνουν να νιώθει ξένο στοιχείο στην ομάδα και σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει πάντα κάποιος καλοθελητής που κάνει αρνητικά σχόλια γι’ αυτό το πρόσωπο στο διευθυντή.
“Είναι σαν να σε έχουν βάλει στόχο όλοι οι συμμαθητές σου στο σχολείο και να μην ξέρεις γιατί και πως – και κάθε τόσο να σε μαλώνει ο δάσκαλος και να μην καταλαβαίνεις τι έχεις κάνει” προσπαθεί να εξηγήσει την κατάσταση η 32χρονη Μαρία που δουλεύει εδώ και τρία χρόνια στο λογιστήριο μιας οικογενειακής επιχείρησης. “Αν με ρωτήσεις τι συμβαίνει, δεν μπορώ να σου το περιγράψω, σε διαβεβαιώ όμως το αίσθημα του αποκλεισμού και η αίσθηση ότι όλοι περιμένουν πότε θα κάνω το λάθος για να μου το χτυπήσουν, είναι πραγματικά και δεν είναι καθόλου στο μυαλό μου”.
Αυτή ακριβώς η περίπλοκη και ασαφής παρενόχληση που περιγράφει η Μαρία είναι και η δυσκολία της αντιμετώπισης του mobbing. “Το mobbing είναι μια περίπλοκη συμπεριφορά και η παρενόχληση που υφίσταται το θύμα της είναι πιο δυσδιάκριτη – και αυτό την κάνει πιο δύσκολη στην αντιμετώπισή της. Οι mobbers δεν θα σου επιτεθούν ευθέως, δεν θα “φοβάσαι” κάποιον όπως θα συνέβαινε αν ήσουνα θύμα bullying. Αντίθετα, νιώθεις ότι είναι όλοι εναντίον σου, ότι περπατάς και σε σχολιάζουν πίσω από την πλάτη σου, ότι περιμένουν υπομονετικά να κάνεις κάτι λάθος για να σε κακολογήσουν” εξηγεί η Χαρίκλεια Μανουσάκη, Σύμβουλος Επικοινωνίας Ανθρωπίνων Συστημάτων. “Είναι σαν να προσπαθούν να σε “σπάσουν” ψυχολογικά μέχρι να το βάλεις στα πόδια από τη δουλειά”.
Μήπως είσαι κι εσύ θύμα του mobbing;
Αν έχεις ψυχοσωματικά συμπτώματα, π.χ. πονοκέφαλος ή ζαλάδες στη σκέψη ότι την άλλη μέρα θα πας στη δουλειά σου, αν δεν έχεις καλή σχέση με την πλειοψηφία των συναδέλφων σου, αν νιώθεις πως συνέχεια σου σκάβει κάποιος το λάκκο, μπορεί να είσαι θύμα του mobbing. Εδώ όμως θα πρέπει να επισημάνουμε κάτι. Αν εξετάσουμε ένα – ένα τα στοιχεία αυτής της αρνητικής συμπεριφοράς, θα μπορούσαμε όλοι να θεωρήσουμε, σε μικρό ή σε μεγαλύτερο βαθμό, ότι είμαστε θύματα αυτής της κατάστασης. Τι κάνει τη διαφορά; Είναι φυσιολογικό, σε έναν επαγγελματικό χώρο να υπάρχουν διαφωνίες επάνω στη δουλειά και στο πώς την προσεγγίζει ο καθένας ενώ, προφανώς, δεν μπορούν να ταιριάζουν όλοι με όλους. Το ότι δύο συνάδελφοι έχουν γίνει κολλητές και βγαίνουν για ψώνια μετά τη δουλειά χωρίς να σε προσκαλέσουν δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι αρνητικό για τη σχέση σου μαζί τους. Αυτό όμως που έχει σημασία είναι να μπορεί να υπάρχει διάλογος ανάμεσα σε σένα και τους άμεσους συνεργάτες σου, να υπάρχει συνεννόηση για τα θέματα που σας αφορούν, να λύνετε ευγενικά τις διαφωνίες σας και να μπορείτε να προχωράτε μπροστά χωρίς να νιώθετε ότι υπάρχει κάποιο προσωπικό πρόβλημα σε αυτές τι διαφορές ή τις διαφωνίες.
Τι μπορείς να κάνεις αν είσαι θύμα του mobbing
Η παρενόχληση αυτή μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή σου, από πιο ήπιες, όπως η δυσφορία της Μαρίας στη σκέψη της δουλειάς την άλλη μέρα, μέχρι πιο σοβαρές όπως πρόβλημα στην αυτοπεποίθησή σου ή ακόμη και εξώθηση σε παραίτηση.
Να θυμάσαι πως δεν είναι απαραίτητο να αντιμετωπίσεις ευθέως και κατά πρόσωπο τους ανθρώπους που σου δημιουργούν προβλήματα αλλά μπορείς να κρατηθείς όσο το δυνατό σε απόσταση από αυτούς.
Αυτό που τονίζουν οι ειδικοί είναι να αρνηθείς να πάρεις μέρος στο παιχνίδι τους, μην απαντάς στις φήμες, μη δικαιολογείσαι και μην αντιδράς. Εάν αυτό δεν αρκεί για να ξαναβρείς την ψυχική σου ηρεμία και να κάνεις τη δουλειά σου με θετική διάθεση, πριν φτάσεις σε ακραίες λύσεις, δοκίμασε να μιλήσεις με τον προϊστάμενό σου ή με κάποιον από το τμήμα προσωπικού της εταιρίας -αν υπάρχει.
Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά του mobbing
* Προσβολές, προσωπικές ή επαγγελματικές
* Συμπεριφορές εκφοβισμού απέναντί σου
* Συμπεριφορά που σε ταπεινώνει προσωπικά ή επαγγελματικά
* Κακόβουλα σχόλια για σένα
* Αποκλεισμός από τις κοινές δραστηριότητες μέσα και έξω από το επαγγελματικό περιβάλλον
* Μεταφορά ανυπόστατων αρνητικών σχολίων για σένα στους ανωτέρους σου
* Νιώθεις ότι κάποιοι συνάδελφοί σου σε έχουν στοχοποιήσει
Οι επιπτώσεις του mobbing στον οργανισμό
* Ήπια έως σοβαρή δυσφορία και στρες
* Αϋπνία
* Χρόνια κόπωση
* Ψυχικές ή οργανικές διαταραχές
* Δυσκολία συγκέντρωσης
* Μειωμένη επίδοση
* Αρνητική επίδραση στην προσωπική ζωή
Πηγή: Madame Figaro
Φωτογραφίες: istock
