Η συλλογή για το καλοκαίρι 2024 και η έναρξη του show με την μητέρα του σχεδιαστή, Demna.
Δεν είναι πάντα κακό να σε ξεπερνάει η εποχή σου, ή μάλλον, πιο σωστά, δεν είναι δα και κάτι τρομερό. Συμβαίνει. Το ζήτημα είναι πώς το διαχειρίζεσαι αφού το αποδεχτείς. Αν αυτή η μικρή εισαγωγή σου φαίνεται πολύ υπαρξιακή για ένα άρθρο μόδας, απλώς πάρε ένα λεπτό να σκεφτείς τι συμβαίνει στο κεφάλι του Demna, του creative director του οίκου Balenciaga, ειδικότερα αν παρακολούθησες το show της συλλογής του για τη σεζόν Summer ‘24.
Μια σύντομη αναδρομή
Αν δε ζούσες μέχρι σήμερα απομονωμένη σε κάποιο γραφικό σπιτάκι ορεινής περιοχής δίχως ίντερνετ, τότε σίγουρα γνωρίζεις για το Balenciaga Gate που κόστισε στον Demna και τον οίκο του Cristóbal, όχι απλώς την πρώτη θέση στις λίστες με τα πιο επιδραστικά brands παγκοσμίως, αλλά την αξιοπιστία. Ας θυμηθούμε όμως, έτσι, για την ιστορία το Balenciaga Gate που ξεκίνησε με αφορμή την καμπάνια του οίκου για τα περασμένα Χριστούγεννα η οποία απεικόνιζε παιδιά να κρατούν τσάντες με αρκουδάκια στολισμένα με BDSM αξεσουάρ από τον διάσημο φωτογράφο Gabriele Galimberti. Η καμπάνια είχε ως στόχο να αποτελέσει μια δήλωση σχετικά με την όμορφη διαδικασία της ανταλλαγής δώρων, εμπνευσμένη από τη σειρά φωτογραφιών του “toy story”.
Διάβασε ακόμη – Με τον οίκο Rabanne η νέα συνεργασία της H&M
Ωστόσο, η απεικόνιση παιδιών να κρατούν τις τσάντες – λούτρινα αρκουδάκια με BDSM αξεσουάρ, συμπεριλαμβανομένων ιμάντων, χειροπέδων και διχτυών, προκάλεσε την οργή του διαδικτύου. Το γεγονός πυροδότησε και την επανεμφάνιση προηγούμενης καμπάνιας της Balenciaga, από τη συνεργασία της με την Adidas, στην οποία εμφανίζονται έγγραφα από μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του 2008 που επικύρωσε τις ποινές για τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και άλλες μορφές παιδικής κακοποίησης.
Στους καιρούς, λοιπόν, που οριακά δεν κρίνεσαι για τις σκέψεις σου, προτού προβείς σε πράξεις (Καλησπέρα από το Minority Report, τι μου κάνετε;) αν αυτές δεν συμπίπτουν με τους κανόνες της ορθοκανονικότητας όλα τα παραπάνω ήταν αρκετά για να παρασύρουν τον οίκο Balenciaga και τον ίδιο τον Demna σε μια τρελή κατηφορική πορεία με σπασμένα φρένα. Η αποστασιοποίηση της μούσας του, Kim Kardashian, η πτώση στις πωλήσεις και οι μουδιασμένες προσπάθειες για μια επιστροφή στις ρίζες του οίκου και τα ιδανικά του Cristóbal, καθόρισαν της επόμενες συλλογές του σχεδιαστή. Μέχρι που ήρθε η παρουσίαση του show της συλλογής Summer ‘24 στην Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού.
Ο ίδιος δήλωσε ξεκάθαρα ότι πρόκειται για μία πάρα πολύ προσωπική συλλογή. Το αποδεικνύει και το γεγονός ότι το show άνοιξε η μητέρα του, φίλοι και στενοί συνεργάτες επίσης περπάτησαν στο catwalk και η παρουσίαση της συλλογής έκλεισε θεαματικά με τον σύζυγό του να φορά ένα αμάλγαμα από επτά vintage Balenciaga νυφικά “ραμμένα σε ένα” (η συλλογή διαθέτει πολλά ακόμα upcycled κομμάτια – ίσως ο Demna να αποφάσισε να κάνει το sustainability το νέο σκληρό νόμισμα του οίκου). Είπε ότι “σιχαίνεται” τις συλλογές του μετά το σκάνδαλο, ειδικότερα την ομολογουμένως αμήχανη Autumn / Winter ‘23, αλλά είπε και κάτι ακόμη πιο ενδιαφέρον:
“Δεν πιστεύω σε έναν τέλειο, καλογυαλισμένο κόσμο από μπεζ ανγκόρα. Δεν μπορώ να καταπιέσω τη δημιουργικότητά μου. Δεν μπορώ να ευνουχίσω το όραμά μου. Απλά δεν μπορώ να κάνω αυτά τα πράγματα. Δεν είμαι εγώ. Οπότε αυτή η συλλογή είναι μια γιορτή για όλα όσα αγαπώ στη μόδα. Αναρωτήθηκα πολύ: “Τι κάνει η μόδα για εμάς;’. Επειδή για μένα, εννοώ, πρέπει να είμαι ειλικρινής, δεν με ενδιαφέρει και πολύ η πολυτέλεια ή η όλη ιδέα της – γιατί δε θέλω να δώσω στους ανθρώπους μια πρόταση για να φαίνονται πλούσιοι ή επιτυχημένοι ή ισχυροί. Η μόδα μου λειτουργεί από κάτω προς τα πάνω και όχι από πάνω προς τα κάτω“, δήλωσε μετά το τέλος του show.
Διάβασε ακόμη – 10 μαθήματα μόδας για να δημιουργήσεις τις πιο κομψές εμφανίσεις μετά τα 40
Κι αν, λοιπόν, δεν είναι μόνο το cancel;
Αν λοιπόν ο λόγος που έχει σταματήσει να μας αφορά η Balenciaga του Demna δεν είναι το cancel που υπέστη, αλλά ο ερχομός της πιο σαρωτικής τάσης που έχουμε δει τελευταία, αυτός της ήσυχης πολυτέλειας; Κι αν η ήσυχη πολυτέλεια βρήκε το χώρο να ανθίσει σε τέτοιο βαθμό, ακριβώς επειδή ο Demna και το προκλητικό, το παράδοξο, το ακραίο των δημιουργιών του κατακρημνίστηκαν υπό το βάρος του Balenciaga Gate; Δεν θέλω να σας σοκάρω, αλλά υπάρχει μία μεγάλη πιθανότητα να ισχύουν και τα δύο.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Αυτό που μας κέρδισε στον Demna, ήδη από την αρχή των VETEMENTS, είναι το γεγονός ότι μας πρόσφερε κάτι που δεν είχαμε ξαναδεί. Κάτι που συνέχισε να κάνει με αμίμητη συνέπεια, πουσάροντας διαρκώς τα όρια και παρουσιάζοντας κάτι όλο και πιο προβοκατόρικο κάθε φορά. Όμως η δημιουργικότητα είναι κάτι ρευστό, εκεί που νομίζεις ότι η Μούσα ξημεροβραδιάζεται μαζί σου και σε κοιτά βαθιά στα μάτια σαν ερωτευμένο γυμνασιόπαιδο, χάνεται ανάμεσα από τα δάχτυλά σου σαν την άμμο, όταν παίζεις μαζί της το καλοκαίρι. Επίσης, επηρεάζεται από ένα σωρό παράγοντες. Και κυρίως, έχει ταβάνι.
Δεν υπάρχει περίπτωση το Balenciaga Gate να μην είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία και κατά συνέπεια στη δημιουργικότητα του σχεδιαστή. Ναι, γράψαμε για μουδιασμένες συλλογές και για επιστροφή στο κλασικό συνυπολογίζοντας την επιρροή του cancel στην πορεία του Demna, όμως σε αυστηρά επαγγελματικό επίπεδο. Δεν σκεφτήκαμε στιγμή τι μπορεί να έκανε στον άνθρωπο. Δεν πρόκειται βέβαια περί κάποιας τρομερής αναλγησίας, ο Demna είναι ένας δημιουργός και κρίνεται από το τελικό αποτέλεσμα του έργου του, όμως ίσως να το παρατραβήξαμε και να αποκλείσαμε από το πώς αντιλαμβανόμαστε το έργο αυτό τον πιο σημαντικό παράγοντα, τον ανθρώπινο.
Μία Gwyneth Paltrow δεν φέρνει την ησυχία
Από την άλλη, ο θριαμβευτικός ερχομός της ήσυχης πολυτέλειας θα έκανε ενδεχομένως την υπερβολή του Demna να μοιάζει παρωχημένη ανεξαρτήτως cancel. Ο άξονας των τάσεων μετατοπίστηκε προκαλώντας κοσμογονικές αλλαγές. Δεν φτάνει μονάχα μία Gwyneth Paltrow για να αλλάξει τα δεδομένα. Ο κόσμος ήταν ήδη πολύ έτοιμος να αγκαλιάσει την ήσυχη πολυτέλεια καθώς ενσωματώνει μέσα σε αυτές τις δύο πολύ σημαντικές λεξούλες όσα αυτός έχει ανάγκη. Ησυχία και κοινωνική ανέλιξη. Κι ας μην είναι πάντα πραγματικά.
Μέσα σε μία καθημερινότητα στην οποία η κλιματική κρίση δείχνει καθημερινά το πιο σκληρό της πρόσωπο, δυσάρεστες ειδήσεις κατακλύζουν διαρκώς το feed μας, νέοι όροι – για πολλούς δυσνόητοι – αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τους γύρω μας και τους εαυτούς μας και ο δημόσιος χώρος αναδιαμορφώνεται διαρκώς με τέτοιον τρόπο που φαίνεται να μη μας χωράει, ο κόσμος μας μοιάζει με εκείνα τα καραβάκια του λούνα παρκ – εκεί που πηγαίνει με ιλιγγιώδη ταχύτητα μπροστά, με την ίδια ορμή γυρίζει προς τα πίσω.
Το trend της ήσυχης πολυτέλειας που ξεκινά από τα ρούχα από ποιοτικά υφάσματα σε ουδέτερους τόνους και φτάνει μέχρι το make – up και τις τάσεις στα νύχια ήρθε και κούμπωσε πολύ μαλακά πάνω σε όλους αυτούς τους φόβους, στους οποίους φυσικά η απάντηση είναι μία, το χρήμα. Εννοείται πως έχουμε ακόμη, συλλογικά, ως κοινωνία τη στρεβλή άποψη πως ένα ανώτερο βιωτικό επίπεδο θα μας έκανε λιγότερο ευάλωτους σε όλα τα παραπάνω και φυσικά, όσο οξύνονται οι κοινωνικές ανισότητες, δεν υπάρχει πιθανότητα να απαλλαγούμε από αυτή την αντίληψη.
Όπως έδειξε και η πρόσφατη εγχώρια επικαιρότητα, αρκεί κάποιος να μας πουλήσει ένα “όνειρο”, όπως κι αν το λένε, και θα το αγοράσουμε. Η ήσυχη πολυτέλεια μας προσφέρει το όνειρο μιας πραγματικότητας χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις, απαλής σαν μοχέρ και απέναντί στις αιχμηρές γωνίες του Demna θα το προτιμήσουμε. Α, και μία σημείωση εδώ. Η διατύπωση του Demna που αφήνει αιχμές περί ταξικότητας μεταξύ της δικής του αντίληψης για τη μόδα και του πρόσφατου trend της ήσυχης πολυτέλειας είναι κάτι περισσότερο από άτοπη, όταν ένα T-shirt Balenciaga κοστίζει 695€. Τουλάχιστον οι οίκοι που τώρα υμνούν την ήσυχη πολυτέλεια, την πωλούν ως ήσυχη, όχι ως προσιτή.
Has Demna left the buiding?
Όλα τα παραπάνω συναινούν στο τέλος της επιρροής του Demna στη βιομηχανία και υπάρχει και ένα ακόμη. Δεν έχουν παρασυρθεί όλοι οι σχεδιαστές και οι οίκοι σε ένα καταρράκτη latte αποχρώσεων. Εδώ είναι το weird, το καινοτόμο, το γκροτέσκ, το μεγαλειώδες, το συναρπαστικό. Είναι στη νέα τεχνική του οίκου Valentino, το altorillevo που κάνει τα φορέματα να μοιάζουν με 3D γλυπτά, είναι στην τελευταία συλλογή της Sarah Burton για τον οίκο McQueen και τα φορέματά της επηρεασμένα από τη γυναικεία ανατομία, στον φετιχιστικό κόσμο του Rick Owens, στο αναλλοίωτο όραμα της Schiaparelli, στην κληρονομιά της Rei Kawakubo που θα ζει για πάντα μέσα στις ραφές κάθε item Comme des Garçons.
Σίγουρα για αυτή τη σεζόν, δεν είναι στις loose γραμμές του Demna, πολύ απλά επειδή παρά την πρόθεση του σχεδιαστή να είναι πιο προσωπικός, δεν μας φανέρωσαν κάτι από τον εαυτό του που δεν γνωρίζαμε. Θα προτιμούσα, είτε να δω τον Demna παραδομένο στην ευαλωτότητα που του άφησε το τραύμα του cancel, είτε να δημιουργεί, ως αντίδραση, την πιο ακραία συλλογή της ζωής του, προβοκάροντας την πολιτική ορθότητα, όπως μόνο ο ίδιος θα μπορούσε κάνει, από το να προσπαθεί διαρκώς να αποδείξει ότι δεν φοβάται.
Όμως αυτό είναι κάτι που μόνο ο ίδιος γνωρίζει πώς θα διαχειριστεί και ο λόγος που τον έφερε ως εδώ – δηλαδή η σεξουαλικοποίηση ανήλικων στην οποία φέρεται ότι προέβη με την προαναφερθείσα καμπάνια – πολύ σοβαρός για να του ζητήσει κανείς να αντιμετωπίσει το cancel με μία ακόμη πρόκληση. Έχει όμως επιλογές. Μπορεί πάντα να επανεφεύρει τον εαυτό του με δεκάδες τρόπους. Μπορεί να μείνει εγκλωβισμένος στις εμμονές του. Μπορεί να υπερασπιστεί το όραμά του. Το αν τον έχει ξεπεράσει η εποχή του ή όχι, θα το μάθουμε πολύ σύντομα.
Πηγή: madamefigaro.gr
Φωτογραφίες: Instagram/ @balenciaga
