O Philippe Le Moult, μιλά για για τον σχεδιαστή που καθόρισε την ιστορία της μόδας.
Της Νικόλ Ζένιου
Λίγα μέρη στον κόσμο διαφυλάσσουν το έργο σχεδιαστών που καθόρισαν την ιστορία της μόδας. Το Μουσείο του παγκοσμίου φήμης Γάλλου σχεδιαστή μόδας Christian Dior στην Granville της Νορμανδίας είναι ένα από αυτά. Η έκθεσή του «Θησαυροί της Συλλογής-30 Χρόνια Αποκτημάτων», που πραγματοποιήθηκε πέρσι και περιελάμβανε περίπου 60 φορέματα Υψηλής Ραπτικής, καθώς και αξεσουάρ, αρχειακά έγγραφα και προσωπικά αντικείμενα του σχεδιαστή, είχε μεγάλη επιτυχία με περισσότερους από 53.000 επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Στο πλαίσιο της ανάδειξης του έργου του εμβληματικού σχεδιαστή ο Γενικός Γραμματέας του συλλόγου Presence of Christian Dior, ο οποίος διαχειρίζεται το Μουσείο Christian Dior, Granville, Philippe Le Moult, βρέθηκε στη Κύπρο και στη Λεβέντειο Πινακοθήκη σε μια διάλεξη με τίτλο, «Christian Dior, η ιστορία ενός μύθου».
Γιατί τέτοιου είδους συζητήσεις για εμβληματικές προσωπικότητες της μόδας, όπως ο Christian Dior, είναι σημαντικό να λαμβάνουν χώρα σε όλο τον κόσμο;
Ο κύριος Dior είχε κατά κάποιο τρόπο αναπτύξει και προωθήσει πολύ πιο νωρίς αυτό το φαινόμενο της διεθνοποίησης. Η ανάπτυξη και διάδοση του οίκου Dior ήταν άμεση και η ιστορία της διεθνοποίησης αυτής αφορά όλες τις χώρες. Έχω προσκληθεί από τη Λεβέντειο Πινακοθήκη να παρουσιάσω ένα θέμα που άπτεται όχι μόνο της Ευρωπαϊκής, αλλά και της Παγκόσμιας Ιστορίας της Τέχνης, γιατί η μόδα είναι επίσης τέχνη.
Ανάμεσα στις αποστολές του οργανισμού του Μουσείου Présence de Christian Dior είναι η ανάδειξη της συλλογής και του έργου του δημιουργού. Πόσο εύκολο είναι να μαζευτεί όλο αυτό το αρχειακό υλικό;
Η δημιουργικότητα του κυρίου Dior, από την ίδρυση του οίκου το 1946 μέχρι τον πρόωρο θάνατό του το 1957, ήταν εξαιρετική. Αυτό μας επιτρέπει να εμπλουτίζουμε συστηματικά τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου μας από τότε που ιδρύθηκε το 1997. Οι θησαυροί του εκτίθενται διαδοχικά, όπως είναι φυσικό, ή μέσα από περιοδικές θεματικές εκθέσεις που διοργανώνονται κάθε δυο χρόνια στο Μουσείο, ακόμα και μέσω δανεισμού από τις δικές μας συλλογές σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις, που γίνονται κατά καιρούς σε όλο τον κόσμο και είναι αφιερωμένες στον Christian Dior.επίδειξη μόδας του κυρίου Dior, στις 12 Φεβρουαρίου 1947, είχε στην πραγματικότητα την ονομασία «Συλλογή Corolle» και με αυτήν ήθελε να επισημάνει την έμπνευση της φιγούρας ενός αναποδογυρισμένου λουλουδιού,
Πώς εντοπίζετε και συντηρείτε τις δημιουργίες Dior, που φιλοξενούνται στο Μουσείο;
Τα φορέματα και τα αντικείμενατων συλλόγων μας αποκτήθηκαν μέσα από δημοπρασίες που γίνονται κατά καιρούς από διεθνείς οίκους και από δωρεές. Οι συλλογές μας είναι καταχωρημένες και ταξινομημένες με βάση τους διεθνείς κανονισμούς της μουσειολογίας και το Μουσείο μας διακρίθηκε από το Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας ως Μουσείο της Γαλλίας και ως Μουσείο Σπουδαίων Προσωπικοτήτων-Maison des Illustres, που αφορά χώρους, οι οποίοι έχουν συνδεθεί με επιφανείς προσωπικότητες.
Τι είναι αυτό που κατέστησε τον σχεδιαστή και το έργο του ως ένα μοναδικό κομμάτι πολιτιστικής κληρονομιάς;
Πρωτίστως η θριαμβευτική του επιτυχία – δεν υπάρχουν άλλα παρόμοια παραδείγματα στην ιστορία της μόδας με τόσο άμεση επιτυχία, η οποία να διατηρείται διαχρονικά. Ο δεύτερος λόγος είναι ο συσχετισμός με αυτό που προσδοκούσαν οι γυναίκες το 1947 και αυτό που τους προσέφερε ο κύριος Dior, την επιστροφή δηλαδή στη θηλυκότητα μετά από τη δύσκολη περίοδο του πολέμου. Ο τρίτος λόγος είναι ο αιφνίδιος θάνατός του την εποχή που βρισκόταν στο απόγειο της καριέρας του, όπως ακριβώς συνέβη με τον John Kennedy ή τη Λαίδη Νταϊάνα. Ο πρόωρος θάνατος μετατρέπει άμεσα μια εικόνα σε μύθο.
Στην έκθεση «Treasures of the Collection: 30 Years of Acquisitions» παρουσιάστηκαν περίπου 60 φορέματα. Ποια θεωρείτε ως τα πιο εμβληματικά;
Το φόρεμα «Montecarlo» από τη συλλογή Άνοιξη-Καλοκαίρι 1956, που σχεδίασε ο κύριος Dior για τον γάμο της πριγκίπισσας Grace και του πρίγκιπα Rainier τη χρονιά εκείνη. Επίσης, το φόρεμα «Concerto», που σχεδιάστηκε για τη συλλογή Φθινόπωρο-Χειμώνας 1957 και που παρουσιάστηκε λίγους μόλις μήνες πριν από τον θάνατο του δημιουργού. Πρόκειται για το φόρεμα που παρουσιάζεται στην αφίσα της έκθεσης που έγινε το 2018. Ξεχωριστό είναι και το σκωτσέζικο σύνολο που δημιούργησε ο Marc Bohan για τη Δούκισσα του Windsor τo 1963. Η Δούκισσα ήταν πιστή πελάτης του οίκου μας.
Υπάρχουν κάποιες κρυμμένες ιστορίες πίσω από τα προσωπικά αντικείμενα του Christian Dior που φιλοξενήθηκαν στην έκθεση αυτή;
Εννοείται. Το ημερολόγιο τσέπης του, για παράδειγμα, σταματά μια μέρα πριν από τον θάνατό του και στα ραντεβού του αναγράφει «ραντεβού με τη Madame Delahaye» που ήταν η μελλοντολόγος του. Από την άλλη έχουμε το ψαλίδι του κυρίου Dior, που χρησιμοποίησε ο πρίγκιπας Αλβέρτος του Μονακό για να κόψει την κορδέλα των εγκαινίων της έκθεσης-αφιέρωμα στη μητέρα του πριγκίπισσα Grace του Μονακό. Υπάρχει φυσικά και το τυχερό του «αστέρι», που βρήκε τυχαία στον δρόμο του το 1946, όταν ακόμα δίσταζε να ιδρύσει τον οίκο και το θεώρησε ως σημάδι για το πεπρωμένο του και του έδωσε δύναμη. Το σχέδιό του έχει γίνει επίσης χαρακτηριστικό σύμβολο του οίκου Dior.
Από τη μελέτη των αρχείων του σχεδιαστή έχετε εντοπίσει κάποια επαναλαμβανόμενα μοτίβα ή θεματικές;
Μα βέβαια! Το ταγιέρ bar (bar jacket) ήταν το πιο εμβληματικό μοντέλο της πρώτης συλλογής Υψηλής Ραπτικής του κυρίου Dior, που σχεδιάστηκε για την περίφημη επίδειξη μόδας «New Look» – που αποτελούσε και αποτελεί ακόμα πηγή έμπνευσης για όλους τους δημιουργούς του οίκου μέχρι σήμερα. Επίσης, ένα άλλο στοιχείο είναι τα χρώματα: το ροζ και το γκρίζο. Ακόμη και τα διακοσμητικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα το μοτίβο Prince de Galles ή Prince of Wales check, που αποτελείται από σύνθετα μικρά καρό, τo πουά, οι λεπτές ρίγες, το print του πάνθηρα και το μοτίβο Cannage. Παράλληλα, υπάρχει συνέπεια και στις ατμόσφαιρες: οι αποδόσεις μοτίβων, όπως το Toile de Jouy, καθώς επίσης και μοτίβα από τη χλωρίδα και την πανίδα, τα οποία όλα μαζί συνθέτουν μια σειρά από κώδικες που χαρακτηρίζουν τον οίκο και τα συναντάμε σε όλες τις συλλογές του οίκου Dior από την ημέρα που δημιουργήθηκε μέχρι σήμερα.
Από τις πιο σημαντικές στιγμές του ήταν η πρώτη του επίδειξη Υψηλής Ραπτικής. Μιλήστε μας για αυτήν τη συλλογή, η οποία είναι γνωστή ως «Νew Look».
Η πρώτη επίδειξη μόδας του κυρίου Dior, στις 12 Φεβρουαρίου 1947, είχε στην πραγματικότητα την ονομασία «Συλλογή Corolle» και με αυτήν ήθελε να επισημάνει την έμπνευση της φιγούρας ενός αναποδογυρισμένου λουλουδιού, μια αναφορά στον κήπο του σπιτιού, στο οποίο μεγάλωσε στην Granville. Ο Τύπος στην ουσία τη μετονόμασε σε «New Look», αναφερόμενος στην επανάσταση που επέφερε ο Dior στη μόδα σε μια δύσκολη περίοδο αμέσως μετά τον πόλεμο. Ήταν μια εποχή που ήταν αισθητή η απουσία μιας συλλογής Υψηλής Ραπτικής με τόση θηλυκότητα, κομψότητα και πολυτέλεια. Το «New Look» θεωρήθηκε ένα μανιφέστο για την επιστροφή της χαράς της ζωής – Joie de Vivre.
Ποια ήταν η σχέση του κυρίου Dior με τις γυναίκες;
Ήταν ένα εξαιρετικά ευγενικό και μεγαλόψυχο άτομο που σεβόταν όλες τις γυναίκες που τον περιέβαλλαν. Είχε αδυναμία στις τεχνίτριες-μοδίστρες των ατελιέ του και στα μοντέλα του, τις αποκαλούσε όλες «chéries» (αγάπες μου). Ήταν όμως και ο ίδιος πολύ αγαπητός στο προσωπικό του, που τον αποκαλούσε «le patron» (το αφεντικό). Όσον αφορά τις πελάτισσές του, στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν και πολύ καλές του φίλες, όπως για παράδειγμα η Marlene Dietrich, η οποία έλεγε ότι το όνειρο του Dior ήταν «να κάνει τις γυναίκες όμορφες και χαρούμενες».
Στο Μουσείο φιλοξενήσατε την έκθεση «Grace of Monaco, Princess in Dior». Πώς προέκυψε η έκθεση αυτή;
Από μια πρόταση, που ήρθε από τον πρίγκιπα Αλβέρτο του Μονακό κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του πριν από μερικά χρόνια στο Μουσείο της Granville. Το Μονακό και η Granville έχουν ιστορικούς δεσμούς, αφού οι πρίγκιπες του Μονακό διοικούσαν την περιοχή της Granville επί Λουδοβίκου 16ου.
Μιλήστε μας για τη σχέση της πριγκίπισσας Grace με τον οίκο Dior;
Ήταν πιστή στον οίκο Dior από το 1954. Το φόρεμα των αρραβώνων της σχεδιάστηκε από τον κύριο Dior το 1955, όπως επίσης και τα φορέματα που φόρεσε για τα επίσημα πορτρέτα του γάμου της το 1956. Με την άφιξη του Marc Bohan στον οίκο, που ανέλαβε το καλλιτεχνικό κομμάτι το 1960, οι σχέσεις μεταξύ του οίκου και της πριγκίπισσας Grace έγιναν ακόμα πιο στενές και φιλικές με αποτέλεσμα να διατηρηθούν και με τις πριγκίπισσες Καρολίνα και Στεφανή.
Φωτογραφίες: Courtesy of Christian Dior, Adrien Dirand, Association Willy Maywald-ADGP, Paris 2019, Rudesachives
