H νεαρή ηθοποιός εξιστορεί την πολύ ενδιαφέρουσα ζωή της.
Του Ανδρέα Κάτσιη
Στα είκοσι πέντε της έχει ήδη καταγράψει σημαντικές συνεργασίες στο χώρο της υποκριτικής, ενώ έχει εκδώσει τρία δικά της βιβλία και αρκετά σενάρια ταινιών. Η Tina Kilberg δεν είναι μία ακόμη ταλαντούχα ηθοποιός που θέλει να κατακτήσει το χώρο της υποκριτικής. Είναι μία ξεχωριστή προσωπικότητα που έχει σπουδάσει εκτός από υποκριτική και νομική αφοσιωμένη στους στόχους της, και αντιμετωπίζει με δυναμισμό την κάθε πρόκληση.
Συναντηθήκαμε στο ξενοδοχείο MAP στη Λευκωσία, μερικές ημέρες αφού ολοκλήρωσε τα γυρίσματα μιας νέας ταινίας στην Πάφο. Κατά τη διάρκεια της φωτογράφησης την παρακολουθώ να ακολουθεί τις οδηγίες του φωτογράφου. Σε κάθε κλικ αντιλαμβάνομαι πόσο άψογη επαγγελματίας είναι. Λένε πως κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται για τη ζωή που θα ακολουθήσουν και η Tina Kilberg, αναμφίβολα, έχει γεννηθεί για να είναι καλλιτέχνης, με την καθολική σημασία της έννοιας.
Μόλις ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα μιας κινηματογραφικής παραγωγής στην οποία συμμετέχεις. Είναι η πρώτη σου δουλειά στην Κύπρο;
Είναι η δεύτερη κατά σειρά κινηματογραφική παραγωγή που συμμετέχω στην Κύπρο, αφού στο πρόσφατο παρελθόν είχα εργαστεί για την ταινία όπερας Αφροδίτη: Η γέννηση μιας θεάς, του Πολύβιου Χαραλάμπους. Μου εμπιστεύθηκε το ρόλο της ιέρειας των δελφών και τον ανέδειξα ευσυνείδητα, όσο μπορούσα καλύτερα. Η επιστροφή στην Κύπρο για δουλειά ήταν κάτι απρόσμενα ευχάριστο για μένα. Το είχα καιρό στο μυαλό μου. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της παραμονής μου εδώ προέκυψε και μία πρόταση για συμμετοχή σε μία ακόμη τηλεοπτική παραγωγή, αλλά προς το παρόν δεν μπορώ να αποκαλύψω κάτι περισσότερο.
Έχεις ήδη καταγράψει τα πρώτα σου επαγγελματικά βήματα στο εξωτερικό. Μίλησέ μου για τις συνεργασίες που έχεις στο ενεργητικό σου…
Είχα την τύχη να συμμετάσχω σε μερικές πολύ σπουδαίες παραγωγές του εξωτερικού. Οι ευκαιρίες που δίνονται στο χώρο της υποκριτικής, όταν είσαι στο εξωτερικό, είναι πολύ περισσότερες σε σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο. Στη Βόρεια Αμερική, λόγω του οικονομικού και πολιτιστικού μεγέθους της, μπορεί κανείς να έχει τεράστιες ευκαιρίες ανέλιξης και εξέλιξης. Για να φανταστείς, έκλεισα την πρώτη μου δουλειά μόλις τρεις εβδομάδες μετά την εγκατάστασή μου στο Βανκούβερ. Σκέψου ότι καθημερινά δημοσιεύονται αγγελίες για ηθοποιούς. Φυσικό επόμενο, βέβαια, εάν αναλογιστεί κανείς πως πολλά αμερικανικά στούντιο έχουν μεταφέρει την έδρα τους στο Βανκούβερ, το οποίο χαρακτηρίζεται ως το Χόλυγουντ του Βορρά. Λόγω, μάλιστα, των νομικών μου γνώσεων, οι υπεύθυνοι μιας καναδέζικης παραγωγής μου ζήτησαν να συντάξω τα συμβόλαια συνεργασίας με Αμερικανούς ηθοποιούς και με τον όρο τα γυρίσματα να γίνουν μεταξύ Βανκούβερ και Καλιφόρνιας.
Πώς βρέθηκες από τη νομική στην υποκριτική;
Η επιλογή μου να σπουδάσω το δίκαιο της Ψυχαγωγίας (Εntertainment Law) οφείλεται στην επιθυμία μου να αποκτήσω ειδικές γνώσεις στη σεναριογραφία. Αν και με ενδιέφερε πάντα η σκηνοθεσία, οι κινηματογραφικές σπουδές δε με έλκυαν. Το πρώτο μου πτυχίο, από το Queen Mary του Λονδίνου, αφορούσε την πολιτική φιλοσοφία. Εμπλούτισα τις γνώσεις μου στη σεναριογραφία μέσω αυτής της επιστήμης. Οι νομικές σπουδές στο University of Westminster με εφοδίασαν με γνώσεις, ώστε να προστατεύω τα σενάριά μου, αλλά και να κατευθύνω στο μέλλον τους ηθοποιούς νομικά, και όχι μόνο καλλιτεχνικά, όπως κάνουν οι περισσότεροι σκηνοθέτες.
Οπότε στην ουσία συνδυάζεις τη νομική με την υποκριτική;
Ακριβώς. Στη Βόρεια Αμερική εργάζομαι ως νομικός σύμβουλος σχετικά με προβλήματα που προκύπτουν Mαλλ κατά την εκτέλεση συμβολαίων. Έχω επίσης εργαστεί με εταιρείες που διοργανώνουν σεμινάρια για ηθοποιούς. Η δικηγορία είναι δύσκολο επάγγελμα, και όταν αποφασίσω να επιστρέψω κανονικά, θα προσπαθήσω να περάσω τις σχετικές εξετάσεις στην Καλιφόρνια.
Νομικός, ηθοποιός, σεναριογράφος και συγγραφέας βιβλίων. Πώς τα συνδυάζεις όλα αυτά; Όλα είναι κομμάτια της προσωπικότητας, του εαυτού μου. Ωστόσο ποτέ δεν μπερδεύω τη μία ιδιότητα με την άλλη, έστω και αν συνδέονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα, δεν παραγνωρίζω το γεγονός ότι η υποκριτική με βοήθησε να γίνω καλή σεναριογράφος. Εντούτοις η σεναριογραφία, στο εξωτερικό τουλάχιστον, είναι ένας πάρα πολύ δύσκολος και ανταγωνιστικός χώρος. Υπάρχουν πολλοί καλοί σεναριογράφοι, αλλά είναι λίγοι οι ικανοί να επιβάλουν το όνομά τους και να κερδίσουν χρήματα. Επειδή βίωσα αυτές τις δυσκολίες, αποφάσισα πως μέσω της υποκριτικής θα μπορούσα να γίνω γνωστή στο ευρύ κοινό και παράλληλα να ασχολούμαι με τη σεναριογραφία, για να μπορώ να διεκδικώ όσα αξίζω. Αυτό το διάστημα, μάλιστα, άρχισα τη συγγραφή της πρώτης μου τηλεοπτικής σειράς, που αφορά στη ζωή του Terry Melcher.
Με τη συγγραφή βιβλίων πώς ασχολήθηκες;
Ξεκίνησε με αφορμή τη μεταπτυχιακή μου διατριβή για το Δίκαιο της Ψυχαγωγίας. Το πρώτο βιβλίο που έγραψα και εξέδωσα, με τον τίτλο The Good, The Bad & The Ugly: An evaluation of oral, written and digital contracts in the Hollywood film industry, έχει νομικό χαρακτήρα. Αφορά στην αξιολόγηση προφορικών, γραπτών και ηλεκτρονικών συμβολαίων των ηθοποιών. Έχω γράψει και το Delta: The Kilberg Code, εν μέρει βιβλίο νομικού περιεχομένου. Κατά τη συγγραφή αυτού του βιβλίου επινόησα τον Κώδικα Δέλτα και τον Kilberg Code. Πρόκειται για κανόνες νομικού χαρακτήρα, που υποδεικνύουν στους ηθοποιούς πώς να αναμειγνύονται και να συμμετέχουν στην παραγωγή σχετικών με αυτούς έργων. Ακόμη, έγραψα και ένα βιβλίο για την ύπνωση, το Hollywood Hypnotism: An Actor’s Guide to Conquering Adversity in Hollywood.
Το ταλέντο ποιο ρόλο παίζει στην επιτυχία ενός ηθοποιού;
Κανείς δε γεννιέται άρτιος ηθοποιός. Η υποκριτική χτίζεται και απαιτεί πολλή δουλειά και πολύ κόπο. Γίνεσαι καλός ηθοποιός αφού έχεις εργαστεί για χρόνια και όχι γιατί σου ανέθεσαν μεγάλους ρόλους.
Η εμφάνιση μπορεί να βοηθήσει;
Μια καλή εμφάνιση δεν εγγυάται επ’ ουδενί την επιτυχία. Κάθε είδους παραγωγή χρειάζεται άτομα διαφόρων φύλων, ηλικιών και φυσιογνωμιών, για να αποδώσουν τους χαρακτήρες του εκάστοτε έργου.
Ένα από τα θέματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο χώρος του θεάματος είναι αυτό της σεξουαλικής παρενόχλησης, με το κίνημα #ΜeΤoo να γιγαντώνεται. Γιατί πιστεύεις συμβαίνει αυτό σε τόση έκταση;
Είναι γεγονός πως στον ευρύτερο χώρο μας εντοπίζονται σοβαρά ζητήματα σεξουαλικής παρενόχλησης, ανεξαρτήτως φύλου και ιδιότητας. Πιστεύω ότι συμβαίνει αυτό εξαιτίας του ότι το επάγγελμα του ηθοποιού εξακολουθεί να θεωρείται υποδεέστερο από κάποια κοινωνικά στρώματα, οπότε και εύκολα εκμεταλλεύσιμο. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η σεξουαλική παρενόχληση συνιστά σοβαρό ποινικό αδίκημα, όχι μόνο όταν κάποιο άτομο εξαναγκάζεται βίαια σε σεξουαλική πράξη, αλλά και όταν με χειρονομίες ή λόγο προσβάλλεται η προσωπικότητά του. Προσωπικά δεν κρίνω απλώς απεχθή κάθε είδους βία κατά παντός ατόμου, αλλά με στενοχωρεί η υστέρηση της πολιτιστικής μας ανάπτυξης, το να μην καταδικάζεται έμπρακτα η βία από το σύνολο της παγκόσμιας κοινωνίας.
Έχεις βιώσει κάτι αντίστοιχο;
Ενώ είχα υποστεί παρενόχληση σε νεότερη ηλικία, δεν αντιμετώπισα κάτι αντίστοιχο στο χώρο του θεάματος. Στο ξεκίνημα ήμουν πολύ επιφυλακτική και ψυχρή με τους άνδρες, και τους απέφευγα. Το μυστικό της καλής συμφωνίας και συνεργασίας είναι να ξεκινάς πρώτα ως εχθρός και μετά ως φίλος. Μου συνέβη, πάντως, να συναντηθώ με παράγοντα του τηλεοπτικού χώρου που δεν τον έκρινα αξιοπρεπή και αρνήθηκα τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε σειρά που σκηνοθετούσε. Όταν με κάποια αφορμή συνάντησα τον πρόεδρο του σωματείου των ηθοποιών της Κύπρου και του ανέφερα το γεγονός, μου είπε ότι ο σκηνοθέτης έχει καταγγελθεί για πολλές υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης σε ηθοποιούς στην Κύπρο, και ότι καλά έπραξα.
Γιατί κάποιοι εξακολουθούν να υποτιμούν το επάγγελμα του ηθοποιού;
Στην Ελλάδα, περισσότερο από την Κύπρο, δεν είναι επαρκώς οργανωμένος ο χώρος για να επιβιώσει όχι μόνο ένας ηθοποιός, αλλά όλο το σύστημα, σκηνοθέτες, φωτογράφοι, πράκτορες κ.ά. Ακόμη και οι σχολές έχουν ελλείψεις και στερούνται επίσημης πιστοποίησης. Επίσης, η μειωμένη χρηματοδότηση του πολιτισμού από τις ελληνικές κυβερνήσεις δε βοηθά στην αλλαγή της εικόνας. Παράλληλα, οι ελληνικές κοινωνίες έχουν συνδέσει τη λέξη ηθοποιός με τη λέξη διάσημος. Είναι λάθος. Το είχα συνειδητοποιήσει μέσω της δουλειάς, αλλά και από τις νομικές μου σπουδές. Άλλο είναι να είσαι καλλιτέχνης και άλλο να είσαι διάσημο πρόσωπο. δεν ισχύουν και για τους δύο οι ίδιοι νομικοί κανόνες.
Σε ό,τι αφορά στα πνευματικά δικαιώματα των ηθοποιών και των καλλιτεχνών ευρύτερα, τι ισχύει;
Τα δικαιώματα των ηθοποιών σε σχέση με κινηματογραφικές και τηλεοπτικές δουλειές είναι περιορισμένα, γιατί ο ηθοποιός, όταν υπογράφει κάποιο συμβόλαιο, παραχωρεί τα δικαιώματα της εικόνας, της φωνής και του ονόματός του στην παραγωγή, για διαφημιστικούς σκοπούς και για το μοντάζ. Ένας νέος ηθοποιός συνήθως ανησυχεί μήπως κάποιος παραγωγός ή σκηνοθέτης ακυρώσει την επιλογή του και πιστεύει ότι δεν έχει δικαιώματα. Αυτό δεν ισχύει. Τα δικαιώματά του είναι νομικά κατοχυρωμένα και μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις για πολλά σημεία του συμβολαίου που θα υπογράψει. Έχω συμβουλεύσει αρκετούς ηθοποιούς να απαιτήσουν να προστεθεί στο συμβόλαιό τους ότι θα πληρωθούν κανονικά αν η παραγωγή τους απολύσει, ανεξάρτητα από το εάν έχουν εκπληρώσει ή όχι επιχειρηματικές υποχρεώσεις.
Πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα στο εξωτερικό για έναν ηθοποιό;
Η μόνη δυσκολία για έναν Έλληνα ή Κύπριο ηθοποιό είναι η μερική ή ολική άγνοια της αγγλικής γλώσσας. Από τον ίδιο εξαρτάται πώς θα την αντιμετωπίσει. Εφόσον υπερβεί αυτό το εμπόδιο, θα έχει ευκαιρίες να εργαστεί και θα έχει και βοήθεια από τις τηλεοπτικές εταιρείες παραγωγής, που στο εξωτερικό υποστηρίζουν τους ηθοποιούς. Πρόσφατα συνεργάστηκα με το Bespoke Reels στο Λονδίνο. Πρόκειται για εταιρεία που κάνει εμπορικό μοντάζ με επιλεγμένες σκηνές από έργα στα οποία έχεις συμμετάσχει (showreel). Στην πράξη είναι ένα δείγμα για να αξιολογήσει κάποιος παραγωγός πώς αντιμετωπίζεις την κάμερα. Χάρηκα πολύ που έγινε αυτή η συνεργασία με τον Aaron Singer-Lee και τον Charlie LortPhillips, γιατί συνιστά επένδυση για το μέλλον. Έμαθα, αν κάποτε χρειαστεί, να μοντάρω σωστά σκηνές από διάφορες δουλειές με επαγγελματικό τρόπο. Πολύ περισσότερο όμως αισθάνομαι ευχάριστα για τη γνωριμία και τη φιλία του φωτογράφου Ivan Weiss, ο όποιος έχει εργαστεί με πολλούς ηθοποιούς παγκοσμίως ως ειδικός στα headshots. Χάρη στην ειδικότητά του κάποιοι ηθοποιοί μπορούν σε μία φωτογραφία να εκφράσουν θετική αύρα, η όποια κάνει αποδεκτή την εικόνα τους από το ευρύ κοινό. Τον άνθρωπο αυτό τον εμπιστεύομαι και έχω την πεποίθηση ότι θα είναι μόνιμο μέλος της ομάδας μου.
Αλήθεια, τι φαντάζεσαι για το μέλλον;
Θέλω -όχι θα ήθελα– να ζω σε μέρος γαλήνιο, ήρεμο, χωρίς το φόβο ότι απειλούμαι από την παραφροσύνη βίαιων πράξεων. Παράλληλα θέλω να αισθάνομαι ώριμη. Να σκέφτομαι θετικά, να ελέγχω το θυμό μου και να μην οργίζομαι εύκολα για οτιδήποτε. Θέλω να αισθάνομαι ότι γνωρίζω κα[1]λύτερα τον εαυτό μου, ότι έχω κατακτήσει σημαντικό μέρος της αυτογνωσίας και ότι είμαι σε θέση να προσφέρω όσα μπορώ περισσότερα στο συνάνθρωπό μου.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στη φθινοπωρινή έκδοση της Madame Figaro, στο τεύχος Οκτωβρίου.
Φωτογραφίες: Μιχάλης Κυπριανού