Πρωτοπορούν, ξεχωρίζουν, ανοίγουν νέους δρόμους, φωτίζουν νέες πορείες, διευρύνουν τους ορίζοντες, δημιουργούν νέα ορόσημα, εμπνέουν και γίνονται πρότυπα.
Της Μαριάννας Καραβαλή
Hildur Guðnadóttir
Η μουσική ιδιοφυία που κατέκτησε μικρή και μεγάλη οθόνη
Της ανατέθηκε να γράψει τη μουσική για το Chernobyl (η τηλεοπτική σειρά που έκανε τον πάταγο μετά το GOT). Και τι έκανε: Πήγε στο εργοστάσιο στη Λιθουανία, όπου γυριζόταν η σειρά, και πέρασε άπειρες ώρες ηχογραφώντας τον θόρυβο από τις μηχανές και τους φυσικούς ήχους από τους αντιδραστήρες. Το soundtrack που δημιούργησε αποτελείται από αυτούς τους χιλιάδες ήχους – δεν ακούγεται ούτε ένα όργανο κατά τη διάρκεια της σειράς. Ευφυές; Πες το κι έτσι. Πάντως το Grammy και το Emmy τα κέρδισε. Το… κρεσέντο στην καριέρα της, όμως, ήρθε με τη μουσική του οσκαρικού Joker, για την οποία πήρε επάξια το χρυσό αγαλματίδιο, αλλά και τη Χρυσή Σφαίρα και το BAFTA, επίτευγμα σημαντικότατο, αφού έγινε η πρώτη συνθέτις που πετυχαίνει να πάρει αυτά τα σημαντικότατα βραβεία σε μια χρονιά. Τα βραβεία, όμως, δεν είναι τα μεγάλα επιτεύγματα της μουσικής αυτής ιδιοφυίας από τη χώρα που μας χάρισε τη Bjork και τους Sigur Rós.
Είναι το ότι δείχνει πως υπάρχουν πολλοί τρόποι να καταλάβει κανείς τη μουσική, να τη βιώσει και να τη μοιραστεί. Η μουσική, στο δικό της μυαλό δημιουργεί “περίεργες” χημικές ενώσεις, οι νότες γίνονται κάτι πιο προσωπικό, πιο εμπειρικό. Για παράδειγμα, έγραψε τη μουσική του Joker αποκλειστικά πάνω σε τσέλο, γιατί προτίμησε τις χορδές από τα πλήκτρα ενός πιάνου. Συγκεκριμένα, οι χορδές τής προσέφεραν τη δυνατότητα για ελευθερία και “ευλυγισία” μέχρι τα όρια της “παραμόρφωσης”. Σ’ όλο το φιλμ, λοιπόν, οι χορδές του τσέλο ακούγονται μοναχικές. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ολόκληρη ορχήστρα που τις συνοδεύει, όμως ο θεατής δεν την αντιλαμβάνεται άμεσα, μόνο τη βιώνει…
Yumi Ishikawa
Η μάχη κατά του σεξισμού ξεκινά από τα… τακούνια
Πόσες, αλήθεια, φορές δεν έχεις ευχηθεί να μην ένιωθες αναγκασμένη να φορέσεις ψηλοτάκουνα στη δουλειά, επειδή αυτό επιβάλλουν οι κανόνες του επαγγελματικού dress code; Σταμάτα μισό λεπτάκι το μέτρημα και σκέψου πως μια μέρα αυτός ο άβολος κανόνας θα σβηστεί και όσες δεν θέλουν τα ψηλοτάκουνα -που δημιουργούν αρθρίτιδα, ευρυαγγείες, κάλους, κότσι και η λίστα με τις ιατρικές παρενέργειες καλά κρατεί- θα μπορούν να πάνε στη δουλειά με flat παπούτσια ή trainers. Όνειρο απατηλό; Όχι πια, χάρη στο #KuToo Movement. Tο κίνημα αυτό ξεκίνησε από ένα tweet της Γιαπωνέζας ηθοποιού και συγγραφέως Yumi Ishikawa πριν από λίγους μήνες, με το οποίο εξέφραζε τον θυμό της για την απαίτηση ενός ξενοδοχείου, στο οποίο πήγε για δουλειά, να φοράει συνέχεια ψηλοτάκουνα. Το tweet έγινε trending topic για πολλές εβδομάδες και σταδιακά μετεξελίχθηκε σε κίνημα, που σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα απέκτησε μεγάλη υποστήριξη από εκατομμύρια γυναίκες σε πολλές χώρες.
Το όνομά του -ένα λογοπαίγνιο ανάμεσα στις ιαπωνικές λέξεις “kutsu”, που σημαίνει παπούτσια, και kutsuu, που σημαίνει “πόνος”- υπογραμμίζει, σε πρώτη ανάγνωση, την ταλαιπωρία που υφίστανται οι γυναίκες καθημερινά στη μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας τους, και σε δεύτερη ανάγνωση, το βαθιά εδραιωμένο ζήτημα των διακρίσεων στον χώρο εργασίας. Με το #KuToo Movement οι πρωτοπόρες Γιαπωνέζες όχι μόνο εναντιώνονται στην καθολική απαίτηση να φορούν ψηλοτάκουνα στους χώρους εργασίας, αλλά απαιτούν την εισαγωγή νόμων που θα απαγορεύουν στους εργοδότες να ζητούν από τις γυναίκες να φορούν ψηλοτάκουνα, όπως επίσης και τη θέσπιση μιας νομοθεσίας που θα ορίζει μια τέτοια απαίτηση ως διάκριση ή παρενόχληση. Αν αυτό γίνει πραγματικότητα, τότε θα μιλάμε για ένα πραγματικό ορόσημο στην ιστορία του φεμινισμού και της απάλειψης των διακρίσεων ανάμεσα στα φύλα.
Sanna Marin
Η πρώτη πρωθυπουργός της γενιάς του Instagram
Κάποτε, η Sanna Marin δήλωνε ότι ως παιδί αισθανόταν “αόρατη”. Το Δεκέμβριο του 2019, έγινε γνωστή σε όλο τον πλανήτη, όταν, ηγούμενη ενός πεντακομματικού συνασπισμού (αυτό από μόνο του είναι πολιτικός άθλος), κέρδισε τις εκλογές στη Φινλανδία. Με τη νίκη της αυτή, στα 34 της χρόνια, έγινε όχι μόνο η νεότερη πρωθυπουργός στα πολιτικά χρονικά του πλανήτη, αλλά και η νεαρότερη επικεφαλής κράτους στον κόσμο. Από τότε, είδαμε να διαμορφώνεται μια νέα εικόνα πολιτικού: Η Φινλαδή πρωθυπουργός είναι μια αυθόρμητη γυναίκα, που δεν διστάζει να μοιράζεται τις ιδιαίτερες στιγμές της στα social media (φανατική του Instagram), να θηλάζει δημοσίως την κόρη της, να τρώει με λαχτάρα παγωτά και γλυκά στις επίσημες συναντήσεις της, να μιλάει περήφανα για την «πολύχρωμη» οικογένειά της και να αποδίδει τη μεγαλύτερη επιρροή στη διαμόρφωση των πολιτικών της πιστεύω στο συγκρότημα Rage Against the Machine, με αγαπημένο της στίχο το “Fuck you, I won’t do what you tell me”.
Η ιστορία της είναι όσο απρόσμενη όσο η εκλογική πορεία της. Μεγάλωσε με δύο μαμάδες σε συνθήκες φτώχειας, στο σχολείο ήταν κακή μαθήτρια, με κακές επιδόσεις ως απόρροια του bullying από τους συνομήλικούς της, όμως κατάφερε να μπει στο πανεπιστήμιο και να φτάσει μέχρι το μεταπτυχιακό. Στην πολιτική μπήκε στα 27 της, ως επικεφαλής του δημοτικού συμβουλίου της πόλης της, εξελέγη βουλευτής στα 30 της, στα 33 της έγινε υπουργός και στα 34 πρωθυπουργός. Σήμερα ηγείται ενός κράτους με ΑΕΠ ανώτερο και από αυτό της Γερμανίας, ενώ έχει κερδίσει τον θαυμασμό της διεθνούς πολιτικής σκηνής για τον τρόπο που χειρίζεται τις κρίσεις στο εσωτερικό της χώρας, που τους τελευταίους μήνες ταράζεται από συνεχείς απεργίες. Ο Macron της Γαλλίας, πάντως, τη χαρακτήρισε «αποκορύφωμα του μοντέρνου φεμινιστικού και αντι-ανδρικού κινήματος».
Christina Koch
Ρεκόρ απ’ το διάστημα
“Αισθάνομαι τόσο συγκλονισμένη” ήταν οι πρώτες της λέξεις μόλις βγήκε απ’ την κάψουλα. Και ύστερα όταν τη ρώτησαν τι της έλειψε περισσότερο από τη Γη, απάντησε: “Να φυσάει αεράκι στο πρόσωπό μου”. Η Christina Koch επέστρεψε στη Γη στις 6 Φεβρουαρίου 2020, έχοντας -μετά από παραμονή 328 ημερών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό- καταρρίψει το ρεκόρ της μεγαλύτερης συνεχόμενης παραμονής στο διάστημα από γυναίκα. Αυτό δεν ήταν όμως το μοναδικό της ρεκόρ. Η Αμερικανίδα αστροναύτης ηγήθηκε του πρώτου διαστημικού περιπάτου από γυναίκες, ένα μείζον φυλετικό ορόσημο στο ανδροκρατούμενο “διάστημα”.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της ολοκλήρωσε 5.248 τροχιές γύρω από τη Γη, κάλυψε συνολικά 223 εκατομμύρια χιλιόμετρα, ενώ καθημερινά έβλεπε 16 ανατολές και ηλιοβασιλέματα. Η σπουδαία αστροναύτης θεωρείται expert στην επιστήμη του διαστήματος, όμως η τελευταία αποστολή της μόνο “περίπατος” δεν ήταν. Μεταξύ άλλων, επέβλεπε την ανάπτυξη πρωτεϊνικών κρυστάλλων που προορίζονται για πιθανή χρήση στη θεραπεία νόσων, όπως το Parkinson και το Alzheimer, ενώ παράλληλα κατέγραφε πληροφορίες που θα βοηθήσουν στην έρευνα για το πώς και πόσο επηρεάζει το γυναικείο σώμα η έλλειψη βαρύτητας και η διαστημική ακτινοβολία.
Billie Eilish
Το μουσικό φαινόμενο
Ένα από τα ονόματά της είναι Pirate. Και πόσο γάντι της ταιριάζει, αφού έτσι …πειρατικά εμφανίστηκε στη μουσική βιομηχανία, όταν το Μάρτιο του 2019 ανέβασε το πρώτο τραγούδι που έφτιαξε με τον αδερφό της, το πασίγνωστο πια Ocean Eyes, στο εναλλακτικό Soundcloud, όπου την είδε μια δισκογραφική που αμέσως την υπέγραψε. Πλέον, είναι ασφαλές να πει κανείς ότι η Billie Eilish Pirate Baird, έχει φτάσει στο ζενίθ της διαδρομής της. Συνοψίζοντας τα επιτεύγματα της: έγινε η πρώτη καλλιτέχνις γεννημένη αυτόν τον αιώνα που ανέβηκε στο No1 του Billboard, αλλά και η νεαρότερη καλλιτέχνις με έξι υποψηφιότητες για Grammy.
Στην τελετή απονομής των βραβείων στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου σάρωσε τους πάντες κερδίζοντας πέντε βραβεία, όλα στις “μεγάλες” κατηγορίες (Καλύτερο Άλμπουμ, Καλύτερο Τραγούδι, Καλύτερη Ερμηνεία, Καλύτερο Ποπ Άλμπουμ, Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος Καλλιτέχνης). Και τα επιτεύγματα δεν σταματάνε εδώ. Είναι η νεαρότερη ερμηνεύτρια, στην οποία ανατέθηκε να γράψει το επίσημο τραγούδι για ταινία James Bond. Το No time to die κυκλοφόρησε μέσα Φεβρουαρίου και κάθε μέρα σαρώνει σε views στο YouTube. Το περιοδικό Variety το χαρακτήρισε σκαλιά ανώτερο από τα ανάλογα τραγούδια για ταινία James Bond της Madonna, της Alicia Keys και του Sam Smith. Όπως και να ’χει, το περιοδικό Time την έβαλε στη λίστα με τα 100 πρόσωπα που θα αφήσουν το στίγμα τους τα επόμενα χρόνια. Α, κάτι σημαντικό: η Billie Eilish είναι μόλις 19 χρονών.
Φωτογραφίες: EPA
